XI
Tấm lòng đi bịp, từ nay xin chừa
Tôi đã về Bắc Ninh được ngót nửa tháng. Trong nửa tháng ấy, tôi không
được chút tin tức gì về mọi sự hoạt động của làng b… nữa, ngoài một lá thư
của anh Vũ gửi sang hỏi thăm mấy câu làm quà.
Nghĩ mà giật mình đến cái thời gian trong hơn ba tháng trời lăn lộn với
đủ mọi nhân vật của làng bạc bịp, đến cách tổ chức của họ, đến những bi
kịch do những tay săn mòng gây cho những gia đình của bọn tín đồ “tôn
giáo đỏ, đen”. Không phải tôi có ý kết án bọn bạc bịp. Nếu ở đời này, trong
tình bằng hữu còn thấy có dây những vết nhơ bẩn của sự tài lợi, trong nhiều
cuộc hôn nhân còn thấy có cái tính cách buôn bán và trong mọi sự buôn bán
vẫn có nhiều mặt trái thì trong sự cờ bạc, có lẽ có mọi ngón bịp, chỉ là sự tất
nhiên, rất thường. Chỉ có cái máu cờ bạc của loài người là khiến tôi không
thể hiểu được, phải băn khoăn.
Sáng hôm sau, cụ phán phàn nàn với tôi:
- Không hiểu thằng Vân nó làm gì ở Hà Nội mà mãi nó chưa về. Đây
này, nó lại viết giấy nã tiền tôi lần nữa đây. Chuyến trước đi, đã lấy hai
chục. Bây giờ lại xin chục nữa!… Lần nào nó cũng kêu là để chạy việc, tôi
biết có nên tin nó hay không.
Tôi đỡ lá thư, nhìn đến đoạn có ngón tay của cụ phán chỉ…
“Con phải chờ có lẽ đến năm hôm nữa mới biết tin tức đích xác được.
Nhận được thư này, thầy gửi ngay cho con chục nữa để cho con tiêu pha, xe
pháo, và thù tạc với mấy người đang lo việc cho con…”
Cụ phán cúi đầu, nhìn tôi một cách trông buồn cười là phóng nhỡn tuyến
lên bên trên đôi mắt kính. Thấy tôi không phán đoán thế nào, cụ chỉ lắc đầu,
bỏ thư vào túi rồi quay đi. Cụ ra ngồi bàn kéo một hơi thuốc lào rồi trầm
ngâm nghĩ ngợi. Tôi quay mặt đi chỗ khác để mỉm cười.
