Tối hôm đó, trong lúc ăn cơm, cô bé hỏi bố mẹ xem có ai đến vùng này
trước người La Mã không.
"Con nghe kể về người La Mã ở đâu thế?" bố cô bé hỏi.
"Ai mà chẳng biết về người La Mã ạ," Scarlett đáp với vẻ khinh khỉnh tột
độ. "Thế có ai không ạ?"
"Có người Xen tơ," mẹ cô bé đáp. "Họ đã đến đây trước. Họ định cư trước
người La Mã. Chính người La Mã đã chinh phục đất của họ."
Trên chiếc ghế dài bên cạnh nhà thờ cũ, Bod cũng đang có cuộc trò
chuyện tương tự.
"Người già nhất à?" chú Silas hỏi. "Nói thật thì Bod ạ, chú cũng không
biết nữa. Người già nhất trong nghĩa địa mà chú từng gặp là Caius Pompeius.
Nhưng trước khi người La Mã kéo đến thì ở đây đã có người rồi. Rất nhiều
người, cách đây lâu lắm. Cháu học bảng chữ cái thế nào rồi?"
"Cháu nghĩ là tốt ạ. Khi nào cháu được học các chữ liền nhau ạ?"
Chú Silas ngừng một lát. "Chú dám chắc trong số những nhân tài được
mai táng ở đây, ít nhất cũng phải có vài giáo viên," chú nói, sau một hồi lâu
ngẫm nghĩ. "Chú sẽ đi hỏi xem sao."
Bod rất phấn khích. Nó tưởng tượng rằng trong tương lai mình có thể đọc
được tất cả mọi thứ, có thể khám phá và tìm hiểu mọi câu chuyện.
Khi chú Silas rời khỏi nghĩa địa để lo liệu những việc riêng của mình, Bod
đến chỗ cây liễu cạnh nhà thờ cũ, rồi gọi Caius Pompeius.
Ông cụ người La Mã từ trong mộ bước ra, vừa đi vừa ngáp dài. "A. Phải
rồi. Thằng bé còn sống", cụ nói. "Cháu khỏe không, chú bé còn sống?"
Bod đáp, "Cháu rất khoẻ ạ, thưa cụ."
"Tốt. Ta rất mừng." Mái tóc của ông già người La Mã bàng bạc dưới ánh
trăng, và cụ khoác chiếc áo choàng toga vốn đã mặc khi được an táng, bên
trong là một cái áo cùng đôi xà cạp bằng len dày, vì đây là một vùng đất lạnh
giá nằm ở tận cùng thế giới. Nơi duy nhất lạnh hơn là vùng Caledonia (tên
thời La mã của Scotland) ở phía Bắc, người ở đó là lũ mọi rợ giống loài thú
hơn là con người, với bộ lông màu đỏ cam, quá man dại đến nỗi người La Mã
không thèm chinh phục, và chẳng mấy chốc chúng đã bị giam cầm trong mùa
đông vĩnh cửu của xứ sở đó.
