Công tước Serezha (tức công tước Sergei Petrovich, từ nay tôi sẽ gọi
như vậy) chở tôi bằng cỗ xe ngựa sang trọng đến căn hộ của anh ta, và tôi
ngạc nhiên về sự tuyệt vời của nó. Nói là tuyệt vời, vì phải “những người ra
dáng” nhất mới ở trong những căn phòng sáng sủa, cao rộng (tôi nhìn thấy
hai phòng, còn mấy phòng khác đóng kín cửa), với các thứ đỗ gỗ không rõ
giống như trong cung điện Versailles hay thuộc thời kỳ Renaissance
, tiện
nghi, mềm ấm, cực sang; các tấm thảm, các bức tượng gỗ. Thế mà người ta
cứ đồn gia đình công tước Serezha nghèo túng, không có tài sản gì. Song
tôi có nghe kể rằng ở bất cứ đâu công tước Serezha cũng khoe khoang, cả ở
đây lẫn ở Mạc Tư Khoa, cả ở trung đoàn cũ lẫn ở Paris, rằng anh ta thậm
chí chuyên đánh bạc và nợ nần. Chiếc áo đuôi tôm tôi mặc bị nhàu, vì đêm
qua tôi để cả áo nằm ngủ, còn chiếc sơ mi thì đã ba ngày chưa thay. Kể ra
chiếc áo đuôi tôm cũng chưa đến nỗi, nhưng lúc này tôi chợt nhớ tới lời đề
nghị của Versilov may quần áo cho tôi.
- Anh biết không, vì có một cô gái tự vẫn mà cả đêm qua tôi để
nguyên quần áo nằm ngủ, - tôi nói, và thấy công tước Serezha lập tức tỏ ra
chăm chú nghe, tôi bèn kể vắn tắt sự việc. Cái chính là tôi thấy lạ, rằng anh
ta chẳng những không cười, mà còn chẳng có biểu hiện gì đại loại như thế,
khi ban nãy tôi tuyên bố thẳng là tôi muốn thách đấu với anh ta. Một người
như anh ta, nghe vậy mà không cười thì thật lạ. Chúng tôi ngồi đối diện
nhau giữa phòng, bên chiếc bàn viết to tướng của anh ta. Anh ta đưa tôi
xem bức thư gửi Versilov mà anh ta đã viết xong; nội dung bức thư đúng
như những gì anh ta nói lúc ở nhà vị công tước già. Một sự thẳng thắn và
sẵn sàng hướng thiện rõ rệt như thế, thú thật tôi chưa từng gặp, tôi bắt đầu
tin vì thực ra tại sao tôi lại không tin kia chứ? Một người dù như thế nào và
người ta nói về người đó ra sao, anh ta vẫn có thể hướng tới những điều tốt
đẹp lắm chứ! Tôi cũng xem qua bức thư cuối cùng Versilov gửi, chỉ gồm
bảy dòng, đề nghị hủy bỏ thách đấu. Tuy đúng là Versilov có viết về “sự
yếu đuối” và “vị kỷ” của mình, song nhìn chung bức thư ấy vẫn cứ toát ra
một sự kiêu ngạo, hay nói đúng hơn, một sự khinh bỉ nào đó. Tất nhiên tôi
không nói ra nhận xét ấy. Tôi hỏi:
