Nếu nhìn thấy rõ ràng điều tai hại và sự lợi ích của sự vật thì bạn chẳng
cần phải nhờ ai nói cho biết điều này nữa. Hãy tưởng tượng rằng người đi
bắt cá trông thấy có vật gì động đậy trong nơm cá của mình. Nghe tiếng
quậy, tiếng vùng vẫy trong nơm, nghĩ rằng đây là một con cá nên người bắt
cá đun tay vào nơm. Lúc đụng nhằm con vật anh ta cảm thấy ngờ ngợ. Anh
ta không thể nhìn thấy nó nên không biết chắc đó là con gì? Nếu là một con
lươn thì anh sẽ có một bữa ăn ngon lành. Ngược lại, nếu là con rắn thì anh ta
có thể bị rắn cắn. Anh không biết chắc đây là con gì. Anh phân vân chẳng
biết phải làm sao, nhưng lòng tham quá mạnh anh nắm ngay lấy con vật cho
rằng có thể đó là con lươn. Anh kéo con vật ra khỏi nơm và nhận ra ngay đó
là con rắn. Cũng may con rắn chưa cắn tay anh ta. Không chút do dự, anh
vất rắn đi ngay. Chẳng cần phải đợi ai nói cho anh biết rằng: "Hầy, rắn đó!
Vất đi!" Khi nắm con rắn trong tay, anh biết rõ phải làm gì. Lời nói cũng
không hiệu lực bằng. Tại sao? Bởi vì anh ta thực sự thấy được sự nguy hiểm.
Rắn cắn có thể làm anh đau nhức kinh khủng và có thể chết. Chả cần phải
đợi ai nhắc cho anh biết điều này. Việc thực hành cũng vậy, nếu chúng ta cứ
thực hành cho đến khi thấy rõ bản chất của sự vật thì chúng ta sẽ không còn
đụng đến hay nắm giữ những điều tai hại nữa.
---o0o---
24. Người Đánh Cá
Việc hành thiền sẽ dẫn chúng ta đến chỗ hiểu biết. Lấy ví dụ về một
người đánh cá đang kéo vợt lưới lên và thấy một con cá lớn trong đó, bạn
hãy thử tưởng tượng cảm giác của người đánh cá lúc ấy như thế nào. Sợ con
cá lớn sẩy chạy mất, anh ta vội vàng giữ lấy lưới giật mạnh và xoắn chiếc
lưới lại; kềm ngay chỗ lưới thắt và không cho cá thoát khỏi lưới. Nhưng vừa
mới giật mạnh lưới thì cá đã chạy thoát. Cá đã lợi dụng lúc anh vội vã và
không thận trọng để chạy thoát.
Thời xưa nghệ thuật bắt cá dạy rằng phải làm từ từ, phải thận trọng và
nhẹ nhàng thu lưới để cá khỏi chạy mất. Việc hành thiền của chúng ta cũng
vậy. Hãy khoan thai, từ tốn, thận trọng thâu lưới để con cá tâm khỏi chạy
mất. Đôi lúc chúng ta cảm thấy không muốn hành thiền. Có thể chúng ta
không muốn nhìn nữa, không muốn biết nữa, nhưng chúng ta hãy tiếp tục
hành trì, hãy tiếp tục xem xét những cảm giác đang dấy lên. Kiên trì đừng
chán nản, đó là hành thiền. Nếu cảm thấy thích thú trong việc hành thiền thì
hãy hành thiền. Nếu cảm thấy không thích thú trong việc hành thiền cũng cứ
hành thiền. Cứ kiên trì tiếp tục hành thiền.
