những năm lận đận non cao. Mỗi cuối thu, khi sương mai gió núi làm chạnh
lòng kẻ xa nhà thì những liếp cải một độ hoa vàng cũng đã khô nẻ kết hạt.
Giàn khổ qua úa lá chỉ còn trơ lại vài trái chín sủng vàng, ngậm ngùi chấp
nhận làm thân hạt giống cho mùa gian nan kế tiếp chẳng ai chờ đợi ngóng
trông. Mùa chướng hằn lên thân khổ qua vết thương đau rệu rã vệt máu vừa
khô như niềm hi vọng cũng vừa cạn kiệt theo giấc mơ trở về ngày càng hao
huyễn xa vời.
Trong vọng tưởng mịt mờ, không gian và thời gian dìu níu nhau vào kỷ
niệm xa vời, bàng hoàng con sóng trường giang lan đọng mơ hồ. Ông thấy
mình đứng bất động bên bờ sông cũ gảy đổ nhịp cầu, đôi mắt nhắm soi miết
vào hồn bóng con đò xa ngút tuổi thơ. Mường tượng từng khuôn mặt người
thân, bè bạn, từng cảnh đời chắp nối hư hao như những cánh buồm xuôi
ngược trôi nổi đắm chìm trên giòng thân phận...
Hình ảnh đứa con đầu lòng vắn số mà bố chỉ một lần gặp mặt trong
chuyến mẹ ẳm con đi thăm chồng ở trại tù cải tạo, đã gần ba mươi năm, vẫn
tươi ngợp lòng ông mỗi khi nghĩ đến và vẫn lóng lánh mắt lệ mẹ đoanh
tròng những lần giổ con vào mỗi tháng Mười. Mùa Thu trước, vợ chồng trở
về, dời mộ con gái về ở yên với quê Ngoại bên giòng Ô Lâu xanh mát điệu
hò...Trước bến ban mai đò ai lấp ló, ai kêu, ai ngó, ai bủa đó, ai câu đây, ai
gởi mình nơi Cồn Én, ai cày cấy tại Bàu Mây, ai ngẩn ngơ tấc dạ, ai vui vầy
với Ô Giang...
*
Người đàn ông cắm những cây nhang cuối cùng xuống nấm mộ đất ở
cuối nghĩa trang rồi bước về phía dãy lăng mộ mới xây gần bờ sông. Người
đàn bà đứng tựa bên thành lăng vẫn giữ nụ cười trên môi từ lúc nhìn vẽ kính
cẩn của người anh rể lúc ông đứng bên ngôi mộ đất.
- Anh có biết mộ ai anh vừa thắp nhang rứa không ?
Nhìn nụ cười hóm hỉnh của Hà-Thân, người đàn ông lắc đầu phân bua.
- Anh có ở rể ngày nào đâu mà biết. Ngoài mộ mới của cháu và sinh
phần của ông bà Ngoại, thì mộ nào cũng như mộ nào, mỗi mộ chôn một
người chết.
- Anh khôn thấu trời mà còn làm bộ. Em vợ cả bầy, anh mà ở rể thì chịu
chi thấu bầy nữ binh phá như giặc ni hè... Nội tiền mua me chùm ruột cũng
