sẽ nổ bùng lên thiêu rụi tất cả. Mạ lo cho con thân gái giữa đám binh đao
khó lường. Mạ tìm được cho Nương nơi ngủ nhờ ở nhà của một người đàn
bà góa chồng sống một mình trên đảo còn Mạ vẫn ở lại ghe giữ chổ.
Đêm cuối tháng Ba khóc ròng định mệnh đã biến hòn đảo nhỏ thành nơi
Mạ nằm xuống yên nghĩ một đời cơ cực và đưa đẩy cuộc đời Nương vào
ngả rẽ không ngờ. Trận đấu súng giữa hai toán lính cướp ghe đã giết chết
Mạ nằm bất lực giữa hai lằn đạn. Tất tả vội vàng như khi đến, đoàn ghe tàu
kéo neo bỏ chạy về phương Nam, trả lại hòn đảo nhỏ sự thanh vắng cố hữu
và để lại Nương bơ vơ bên thi thể Mạ đọng cứng máu me. Dân trên đảo
giúp chôn cất người đàn bà vắn số trong nghĩa trang nhỏ ở cuối bãi Làng.
Người góa phụ tốt bụng cho Nương tá túc với bà trong căn nhà đơn chiếc
nơi bà đã sống đơn độc nhiều năm qua từ sau ngày người chồng ngư dân
chết mất xác trong một cơn bảo biển.
Hòn đảo nhỏ được giải phóng. Những chuyến ghe chở chính quyền cách
mạng từ trong Hội An, Điện Ngọc ra đảo tham dự mít-ting, hoan hô đả đảo
thưa dần vì cán bộ còn phải bận rộn nhiều việc trong đất liền. Họ để lại một
ủy ban nhân dân cách mạng và cái loa phóng thanh treo trên cây ngô đồng
trong sân uỷ ban nghe tiếng mất tiếng còn vì gió đảo ruồng quanh. Đàn ông
đi biển, nhiều người lãng tai điếc nặng vì nghề lặn mò trai bắt tôm, nghểnh
ngảng bước qua bãi Làng lúc trời chưa muốn sáng đã bị vực dậy bởi tiếng
nói the thé đanh đá của người nữ xướng ngôn viên hay giọng hát cao, láy
đuổi lạ tai nghe như tiếng Tàu phát ra từ loa phóng thanh. Họ lầm lủi đi,
mất ngủ từng bước chân trên cát xám, không để ý chi tới lá cờ giải phóng
xanh vàng đã được thay thế bằng lá cờ đỏ sao vàng phất phới bay trên nóc
ngọn ngô đồng. Không xa khu nhà uỷ ban ra vào bận rộn, ngôi trường một
lớp cho trẻ con trên đảo còn trống hoác gió lùa vì giáo viên đã bỏ về đất liền
từ tuần lễ cuối tháng Ba.
Buổi sáng sau đêm họp dân trên đảo đuợc cử làm giáo viên, Nương ra
ngồi bên mồ mẹ suy nghĩ lao lung. Gió biển ban mai thổi luồn qua khe núi
não ruột thở dài. Viền xanh đất liền trải vệt mơ hồ về phương quê chìm
khuất sau khói sương lãng đãng bờ xa. Trong xao xác biển triều, bịn rịn
giữa hai bờ mắt nhắm là độn cát làng quê trắng lịm màu muối trải lòng đêm
nguyệt bạch. Vùng đất khổ quê hương suốt một thời thiếu nữ không có chổ
