thấu đáo điểm đó, và dẫn dắt sao cho thông qua trò chơi tính tự chủ của trẻ
được phát triển. Đôi khi việc phá hỏng đồ chơi cũng có thể là một mục đích
của trò chơi của trẻ cũng nên. Nếu lúc đó, cha mẹ bảo với trẻ không được phá
hỏng đồ chơi và bày cho trẻ phải chơi thế này thế kia thì với đứa trẻ món đồ
chơi đấy sẽ không còn ý nghĩa gì nữa. Dạy cho trẻ trong thời kỳ khuôn mẫu
phải biết quý trọng đồ vật là điều cần thiết, nhưng không cần phải mang điều
đó vào sân chơi của trẻ bởi vẫn có vô vàn cơ hội ở chỗ khác để dạy trẻ điều
đó. Việc bạn ngăn cấm một đứa trẻ đang say mê phá hỏng đồ chơi thì trẻ sẽ
hiểu là bạn muốn cấm đoán hơn là vì muốn bày dạy con, do đó, ở chiều
ngược lại làm mất đi cơ hội định hình con người trong trẻ.
Dọc tuyến đường chính Tokaido của quận Ota ku, thành phố Tokyo có một
công viên gọi là “công viên lốp xe”. Ở đó, hầu như chỉ có cát và những bánh
xe được đặt chỗ này chỗ kia. Ở đó cũng có xích đu, cầu trượt, kim tự tháp,
robot, quái vật được tạo ra từ lốp xe cũ, nhưng hầu như những đứa trẻ đến đây
chơi đều không mấy để mắt đến những món đó, mà đều say mê với những
chiếc lốp cũ vứt lăn lóc chỗ này chỗ kia, bởi vì với những chiếc lốp cũ đó, trẻ
có thể tùy ý sáng kiến ra nhiều trò chơi mới của riêng mình. Nói cách khác ở
công viên này, chỉ mang đến nguyên liệu, còn về cách chơi, mục đích chơi thế
nào là để tùy các em tự do chọn lựa. Ở gần đó cũng có công viên khác đã
hoàn thiện nhưng các em vẫn cất công từ xa đến để chơi ở công viên này.
Những trò chơi đã được quy định sẵn mục đích chơi, cách chơi như cầu trượt,
xích đu hầu như không còn chỗ cho trẻ phát huy trí tưởng tượng của mình
nữa. Đối với người lớn chúng ta, công viên có nghĩa là phải có những thứ như
cầu trượt, xích đu, cột sắt vịn. Nhưng đối với trẻ con, chỉ cần có chỗ chơi và
chỗ đó có bạn bè thì không cần thiết phải có những công cụ chơi mà mục đích
và quá trình đã được cấu thành rồi nữa. Nếu nhìn thấy hình ảnh các em đang
chơi ở công viên này, sẽ có người hiểu rằng đây là một điển hình của những
trò chơi của trẻ con, nhưng chính xác mục đích thế nào hãy để bản thân đứa
trẻ tìm ra. Có bé đã nói về công viên này là: “Ở đây có những giấc mơ”. Và
người xây dựng những ước mơ đó không phải là những người lớn đã tạo ra
công viên đó, mà chính bản thân những đứa trẻ đang chơi ở đó. Tôi nghĩ
những trò chơi đã được hoàn thiện hoặc những công cụ đồ chơi cũng mang ý
nghĩa riêng của nó. Ý nghĩa đó được trẻ phát hiện ra thông qua quá trình chơi.
Chính nhờ có sự phát hiện đó, mà trẻ cảm nhận được niềm hạnh phúc trong
trò chơi của mình. Việc mà cha mẹ phải làm cho trẻ, là tạo cho trẻ chỗ chơi và
phương thức chơi, còn sau đó nếu không cho trẻ tự mình suy nghĩ thì có chỉ
nuôi dạy được một đứa trẻ ngay việc tự chơi một mình cũng không thể mà
thôi. Những trò chơi là thứ không thể thiếu đối với sự phát triển tâm hồn của
trẻ, cũng chính là vì tự bản thân trẻ có thể tạo ra được sân chơi giáo dục tự
chủ của mình.
75. Không có khái niệm ưu điểm và nhược điểm trong những việc gây
