Trong Chương 12, Q. I, Aristotle luận về vai trò phụ nữ trong hộ gia đình.
Dĩ nhiên, những nhận định này cũng tương tự như quan niệm về nô lệ, nay
đã lỗi thời nhưng có lý trong bối cảnh xã hội đương thời. Aristotle quan
niệm: “người nam do bản chất tự nhiên, ngoại trừ trường hợp bị tật bẩm
sinh, thích hợp với vai trò chỉ huy hơn là người nữ; cũng tương tự như với
tuổi tác và sự chín chắn thích hợp với vai trò chỉ huy hơn tuổi trẻ thiếu
khôn ngoan.” Aristotle không nói “chỉ huy” cái gì, nhưng nhận định thêm
rằng vai trò người chồng đối với vợ cũng giống như vai trò của nhà lãnh
đạo chính trị đối với các công dân, và vai trò của người cha đối với con cái
cũng giống như của nhà vua đối với thần dân. Quan niệm của Aristotle về
phụ nữ cũng là quan niệm của Tây phương về vai trò phụ nữ là lo việc quản
trị gia đình. Ngay cả Thánh kinh của Ki-tô giáo cũng quan niệm tương tự
như vậy. Về phương diện chính trị, trong thời đại “văn minh” của chúng ta,
phụ nữ cũng chỉ mới có quyền đầu phiếu từ năm 1893 tại New Zealand, và
tại Mỹ từ năm 1920.
Quyển II gồm 12 chương. Trong phần đầu của Quyển II từ Chương 1 đến 8,
Aristotle bàn về các nhà nước lý tưởng trên lý thuyết. Aristotle phê bình mô
hình nhà nước lý tưởng của Plato, một nhà nước được xây dựng theo kiểu
“cộng sản nguyên thuỷ,” trong đó mọi của cải, vật chất đều được chia sẻ
giữa các thành viên của cộng đồng
(C. 1, 2, 3, 4 & 5). Từ chương 6 đến 8, Aristotle phản bác mô hình của các
lý thuyết gia khác như Phaleas, Hippodamus. Trong các chương 9-12,
Aristotle nhận diện các nhà nước mà theo ông đã tiến đến gần lý tưởng như
Sparta, Crete, và Carthage cùng với những khuyết điểm sâu sắc mà các nhà
nước này mắc phải và đã đưa đến sự suy vong sau này.
Từ đó, Aristotle đưa ra nhận định là chẳng khi nào con người có thể đạt
được một nhà nước lý tưởng (như Plato chủ trương), nhưng con người có
thể xây dựng được cho mình một chế độ tốt nhất có thể được. Đó là một
chế độ trung dung, ở giữa chế độ Dân chủ [khi nói đến dân chủ thời cổ Hy
Lạp, chúng ta phải hiểu đó là dân chủ trực tiếp, mọi người dân đều tham gia
