những điều này nên được thực hiện nhằm chuẩn bị cho nghề nghiệp của
đứa trẻ sau này, và nên hướng về những nghề nghiệp mà sau nàychúng sẽ
tha thiết theo đuổi. Những nơi nào có luật cấm không cho con nít la khóc,
thì đó là điều sai lầm, vì sự la khóc của đứa nhỏ sẽ giúp cho nó phát triển,
một cách để tập luyện cơ thể của chúng. Sự gia tăng tiếng nói (tiếng la) có
ảnh hưởng tạo nên sức mạnh tương tự như sự nén hơi khi cần phải lấy sức.
Quan Chưởng Giáo cũng phải để ý theo dõi cách thức trẻ em được nuôi
dưỡng, đặc biệt chú ý, không để cho chúng có nhiều quan hệ với kẻ nô lệ
hầu hạ trong nhà. Vì cho đến khi trẻ con được bảy tuổi, chúng vẫn ở trong
nhà, và như vậy, vì tuổi còn nhỏ , chúng sẽ dễ bị ảnh hưởng và nhiễm
những việc xấu xa mà chúng nghe hay thấy được. Thực ra, không có việc gì
mà nhà lập pháp phải quan tâm cẩn thận hơn là ngăn ngừa những lời nói
xấu xa, bỉ ổi, cộc cằn, vì chỉ cần thốt ra những lời nói đáng xấu hổ, chẳng
bao lâu, sẽ dẫn đến những hành động đáng khinh. Trẻ con, do vậy, không
bao giờ được cho phép nhắc lại hay nghe những điều xấu xa, đáng xấu hổ.
Một người tự do mà bị bắt gặp đang nói hay làm những việc bị cấm vì đáng
khinh, nếu y còn quá trẻ chưa được dự vào những bữa ăn tập thể, nên bị
mắng và phạt đòn. Còn những người lớn tuổi mà có cách cư xử như quân
nô lệ (ngôn ngữ thô bỉ), sẽ bị giáng chức. Vì chúng ta không cho phép sử
dụng những lời bất nhã, ta cũng phải cấm những hình ảnh hoặc ngôn từ
khiếm nhã, bất lịch sự trên sân khấu. Nhà cai trị phải coi chừng, không để
cho những hình ảnh tiêu biểu những hành vi khiếm nhã tại nơi công cộng,
ngoại trừ trong đền thờ những vị thần mà trong lễ hội luật pháp cho phép có
những lời tục tĩu, hay cho phép những người trưởng thành được thờ
phượng như là bổn mạng của chính họ hoặc vợ con họ. Nhưng nhà lập pháp
không nên cho phép tuổi trẻ được xem những hài kịch hay thi ca trào phúng
cho đến khi họ đủ tuổi tham dự những bữa ăn tập thể và uống rượu mạnh;
đến lúc đó, sự giáo dục đã giúp cho họ đủ vững mạnh để chống lại những
ảnh hưởng xấu rồi.
Ta chỉ mới nhận định vấn đề này một cách vắn tắt, nhưng cũng đủ trong
phần này; ta sẽ trở lại vấn đề này và sau khi thảo luận kỹ lưỡng hơn, sẽ xét
