Chương 10
12464.jpg
Đến đây ta đã tìm ra câu trả lời cho câu hỏi đầu tiên: Có phải nghệ thuật
tích luỹ tài sản là một nghệ thuật thuộc phạm vi của người quản trị gia đình
và của nhà lãnh đạo chính trị, hay chỉ là những tài sản mà người ta có thể
đo đếm được? Vì khoa chính trị học không dạy nhà lãnh đạo chính trị cách
thức tích luỹ tài sản, mà dạy cách sử dụng sản vật từ thiên nhiên cung ứng
cho con người từ đất đai, biển cả, hay từ những nguồn khác làm thực phẩm.
[Cho nên,] trong giai đoạn này, bổn phận của người quản trị hộ gia đình là
quản trị hữu hiệu những gì mà thiên nhiên cung cấp; ta có thể so sánh nghệ
thuật quản trị của người chủ hộ với nghệ thuật dệt vải, không phải là làm ra
vải mà là sử dụng vải vóc như thế nào, và biết phân biệt loại nào là tốt, sử
dụng được, và loại nào là xấu, không dùng được vào việc gì. Nếu không
phải như vậy thì thật khó mà hiểu được là nếu nghệ thuật tích luỹ của cải
được xem là một phần của nghệ thuật quản trị gia đình, thì tại sao nghề
thuốc lại không được xem là một phần của nghệ thuật quản trị gia đình, vì
chắc chắn là các thành viên của gia đình cũng cần có sức khoẻ, như cần các
nhu yếu phẩm khác. Có hai quan điểm khác nhau về vấn đề này, thứ nhất
người quản trị hộ gia đình cũng như của người lãnh đạo quốc gia có bổn
phận lo cho sức khoẻ của các thành viên, nhưng quan điểm thứ hai lại cho
rằng đó là bổn phận của người y sĩ. Tương tự như vậy, nghệ thuật tích luỹ
tài sản, hiểu theo nghĩa thứ nhất, là công việc của người quản trị gia đình,
và hiểu theo nghĩa thứ hai, nghệ thuật này chỉ là một nghệ thuật phụ thuộc.
Nhưng như tôi đã nói, hiểu một cách đúng đắn, các phương tiện [cần thiết]
cho đời sống đã được thiên nhiên cung cấp sẵn cho con người rồi, bởi vì
nhiệm vụ của thiên nhiên là cung cấp dưỡng chất cho các sinh vật, như ta
thấy thực phẩm cho con cái của các loài động vật đều từ dưỡng chất của
