Chuyện đầm sen
đền Đồng Cổ
Đền Đồng Cổ tựa lưng vào phía Tây Bắc thành.
Ngôi miếu nhỏ, dáng dấp cũng cầu kỳ như chùa Một Cột đầu
làng Yên Quang. Đủ cửa chính, cửa hậu, cửa cung, cửa nách. Cửa ông
chạm rồng. Cửa bà miêu tả nỗi cung cấm khó đường ra vào, chạm
chín lần gai dứa.
Các cụ kể: Ngày xưa khởi công làm đền, bốn hiệp thợ Bắc đấu
lại. Cứ làm đến đâu khớp nhau đến đấy. Được thì cùng chầu rượu
mừng, nếu chệch thì sửa lễ kêu suốt cả trong mấy tháng làm lại.
Ròng rã hàng chục năm trời…
Có người thợ mới đến, học phó nhỏ, chỉ biết chổng mông thổi
lửa vỏ bào đun nước cho thợ xẻ, đến năm làm lễ dựng nóc đã được
thắt lưng nhiễu, mang tai gài bút, cái bút lông phó kép, trèo lên
thượng lương, đưa cành thiên tuế bọc vuông nhiễu điều cho ông
phó cả đã đứng sẵn trên xà ngang. Và cô gái làng lẳng lơ mới ngày nào
lăn lóc mê anh thợ trẻ, bây giờ đã ba mặt con với nhau rồi.
Ngày xưa nữa, nghe nói đền Đồng Cổ được đúc toàn bằng vàng,
vàng mười. Một đêm mưa to, cái đền vàng biến mất. Người ta còn
đồn đến bây giờ: Ai hợp bóng hợp vía, gặp giờ linh, sẽ thấy tòa nhà
vàng hiện ra trong mặt nước sông Tô Lịch. Câu chuyện huyền hoặc
cứ được kể lại, như một ước mơ xa xôi mà gần gũi, tưởng ai tốt số
rồi cũng có khi gặp. Nhưng chẳng ai gặp bao giờ - tất nhiên.
