mắt. Mặt, mắt mẹ Cơi lóa dần, ngẩng lên, trông ra cây rơm ngoài
sân thì thấy vàng vàng nhấp nhóa. Phải hơi cứt trâu mãi, mẹ Cơi
càng ngày càng kém mắt. Về sau, đến nỗi mẹ Cơi lội ao vớt bèo,
không biết lên bờ sâu bờ nông đằng nào, Cơi phải thò cái sào nứa
xuống dắt mẹ lên. Mẹ Cơi chỉ khóc. Làm người cốt có hai con mắt
thì hai con mắt lòa.
Thế là, cũng như bố Cơi, mẹ Cơi hỏng mắt. Mẹ Cơi không đi
làm được nữa. Chỉ quanh quẩn mó máy việc trong nhà. Còn thì cứ
ngồi dưới chuồng trâu suốt tháng. Vợ chồng ông lý Ao cũng
không ai nhắc. Mọi người làm ăn tấp nập qua lại, cũng chẳng ai để
ý. Mỗi bữa ăn, Cơi bưng một bát cơm về cho mẹ, ông lý lại quát:
- Liều liệu đấy, nhà tao đây không phải trả lương hưu trí cho đứa
nào nhé.
Mẹ Cơi rụng rời. Làm sao quên được cái câu ghê gớm lý Ao vừa nói
vừa cười khểnh “Tao không phải trả lương hưu trí” cái năm chồng bà
chống gậy đi. Nghĩ cực chẳng đã, thế này thì không còn mặt mũi
nào mà ở lại nữa rồi.
Nửa đêm, mẹ Cơi lay Cơi dậy. Thấy tay mẹ ướt, Cơi biết mẹ khóc.
Cơi nói dỗi: “Cứ khóc mãi thì còn gì mắt”.
- Con ơi con! Mày dắt mẹ ra ngoài cổng đồng.
Nhưng Cơi vẫn ngái ngủ, Cơi lại ngủ. Mẹ Cơi ngồi tựa cột chuồng
trâu như thế cho tới sang gà gáy canh hai thì mẹ lôi con dậy dọn
chuồng, như mọi khi.
Bà ngồi nghe cái dõi cổng con mình vừa tháo xuống, lúc hai con
trâu thấy người vào thì thò cổ ra hít phè phè, rồi quen lệ, chúng ỉa
