về luật pháp và những quyết định của nhà nước thường chậm trễ hơn sự
phát triển xã hội. Nazim cũng không thoát ra khỏi ngoài những nghịch lý
ấy. Sự chống đối của ông đối với sự độc tài dưới mọi hình thức buộc ông
phải “trả giá”.
Những bài thơ trong những năm cuối đời của ông thấm đẫm nỗi niềm sầu
xứ. Ông than lên: “Lưu đày là một nghề nhọc nhằn, hết sức nhọc nhằn”.
“Nguyện ước cuối cùng và di chúc” của ông đã được nói lên khi bị bệnh
tim tại một bệnh viện ở Moskva. Đó là được “chôn cất trong nghĩa trang
của một làng quê vùng Anatolie”, dưới bóng một cây tiêu huyền.
