Don Quichotte
NGƯỜI BẠN ĐƯỜNG CỦA NHÂN
LOẠI
Thiên truyện của Cervantès, kể từ khi ra đời đã sáng tạo ra một nhân vật
huyền thoại và mở đầu cho nền văn học hiện đại.
“Quichotte”, bản dịch mới của Aline Schulman
Don Quichotte ư? Trước hết, đó là một nhân vật nổi tiếng nhất, tiêu biểu
nhất của văn học thế giới, một nhân vật vừa chính diện vừa phản diện, vừa
thân tình vừa lố bịch, nửa khôn nửa dại, vừa lý tưởng vừa đáng thương, quý
tộc nhà quê, một hình ảnh được khắc họa trong những cuốn tiểu thuyết hiệp
sĩ và, trên những chặng đường lưu đãng, lại kè kè bên mình người hầu
Sancho Panca, râu ria xồm xoàm và chiếc mũi đỏ hỏn của một tên hề.
Tiếp đó là thiên truyện của Cervantès, một trong những thiên tiểu thuyết
hiện đại đầu tiên, đã dám nói hết và nói ngược lại, bất chấp kiểm duyệt,
sáng tạo ra truyện trong truyện và đưa nó lên tột đỉnh, chế nhạo những
chuẩn mực cũ, làm cho người ta cười rồi lại khóc, kể lại thời đại mình và
mọi thời đại, đi qua sân khấu, thơ, sách tiểu sử cho đến những lời thú nhận
đầy bối rối của tác giả của nó…
Vậy nên, Don Quichotte một công việc rõ ràng xong xuôi, tại sao còn xuất
hiện trở lại? Thế nhưng phải chăng nó đã thực sự được kết toán rồi. Hay
nói cách khác, bây giờ người ta còn đọc nó nữa không? Và điều này ta cần
thành thật! Ai biết đến nhân vật Don Quichotte? Cả thế giới! Ai đã từng
đọc trọn vẹn thiên truyện nguyên bản của Cervantès? Người giơ ngón tay
lên kể ra không nhiều lắm. Quả tình người ta cũng nhận thấy rằng những
tác phẩm lớn có tính chất nền tảng của văn học châu Âu như Faust của