mặc dù thoạt nhìn nó có vẻ buồn cười. Thưa ngài Astley, một anh người
Pháp, đó là một hình thức xinh đẹp, hoàn chỉnh. Ông với tư cách là người
Anh, có thể ông không đồng ý, tôi với tư cách là người Nga, tôi cũng
không đồng ý, nhưng các quý bà của chúng tôi thì lại có thể có ý kiến khác
đấy. Ông có thể cho Racine
là méo mó, là xộc xệch, là mông má, thậm
chí ông không thèm đọc. Tôi cũng thấy ông ta là méo mó, là xộc xệch, là
mông má, về một khía cạnh nào đó là buồn cười, nhưng thưa ngài Astley,
ông ta là tuyệt vời, điều chủ yếu, ông ta là nhà thơ vĩ đại, dù chúng ta có
muốn hay không. Hình thức quốc gia của anh chàng người Pháp, tức là
anh chàng người Paris được định dạng là một hình thức duyên dáng, trong
lúc chúng ta là những con gấu. Cuộc cách mạng đã kế thừa tầng lớp quý
tộc. Bây giờ một người Pháp xoàng xĩnh nhất cũng có phong cách, phong
thái, có lối biểu hiện, thậm chí là biểu hiện tư tưởng trong một hình thức
thật duyên dáng, trong hình thức đó anh ta tham gia không phải bằng sáng
kiến, bằng tâm hồn hay bằng trái tim, tất cả hể còn trống đến với anh ta
theo con đường kế thừa. Bản thân họ có trong hơn một kẻ trống rỗng nhất,
đểu giả hơn một kẻ đểu giả nhất. Thế đây, thưa ngài Astley, tôi sẽ thông
báo với ngài rằng trên đời này không có sinh linh nào đáng tin cậy hơn và
chân thành hơn là cô tiểu thư người Nga tốt bụng, thông minh và không
quá hư hỏng. De-Grie dù đóng vai gì đi nữa, dù đeo mặt nạ gì đi nữa, vẫn
có thể chiếm đoạt trái tim cô một cách hết sức dễ dàng, một khi anh ta có
cái hình thức duyên dáng, thưa ngài Astley, còn cô tiểu thư thì lại coi hình
thức đó là cái tâm hồn của riêng anh, là cái hình thức bản thể của tâm hồn
và trái tim anh, chứ không phải chỉ là lớp quần áo mà anh ta được thừa kế.
Thật rất đáng chán cho chúng ta, khi tôi phải thú nhận với ông rằng những
người Anh phần lớn là những người có góc có cạnh và không duyên dáng,
còn những người Nga thì khá tinh tế khi biết phân biệt cái đẹp và thói sùng
bái cái đẹp. Nhưng để phân biệt cái đẹp tâm hồn với cá tính con người thì
cần có tính độc lập và tự do cao hơn hẳn những người phụ nữ chúng ta,
nhất là các công nương, và trong bất kỳ trường hợp nào cũng cần có nhiều
kinh nghiệm. Xin lỗi ông, lời nói không lấy lại được, chứ cái cô nàng