Bà đã biết chuyện các bức điện, tôi nghĩ, bà cũng đã biết De-Grie,
nhưng m-lle Blanche thì có lẽ bà biết còn ít. Tôi lập tức báo tin đó cho
ngài Astley.
Con người đáng thương! Phút kinh ngạc đầu tiên của tôi vừa trôi qua,
thì tôi lại vui mừng đến kinh khủng vì một đòn đánh như sấm dậy mà
chúng tôi sắp tung ra bây giờ ở chỗ tướng quân. Tôi như được tiếp sức,
bèn bước đi trước, bụng vô cùng hồ hởi.
Người nhà chúng tôi đóng đô trên tầng ba, tôi không báo cáo và cũng
không gõ cửa, đơn giản là tôi mở tung nó ra và khiêng luôn bà già vào như
một chiến tích. Mọi người lúc đó đang quây quần trong phòng tướng quân
như thể cố ý chờ đợi. Lúc ấy là mười hai giờ trưa. Có vẻ như đang chuẩn
bị một chuyến đi gì đó, một số sửa soạn kiểu đi xe, một số kiểu đi ngựa, đi
cùng một đoàn, lại còn mời thêm cả bạn bè nữa. Ngoài tướng quân, Polina
với đám trẻ con, các nhũ mẫu, trong phòng còn thấy có De-Grie, m-lle
Blanche vẫn mặc áo nữ kỵ sĩ, và bà mẹ m-me veuve Cominges, tiểu công
tước và một nhà bác học du lịch nào đó người Đức mà lần đầu đến đây tôi
đã có gặp. Ghế bành với bà lão được hạ xuống ngay giữa phòng, cách
tướng quân ba bước. Lạy Trời, tôi sẽ không bao giờ quên được ấn tượng
này! Trước khi chúng tôi vào tướng quân đang nói chuyện gì đó, còn De-
Grie đang bắt bẻ. Cần nhận thấy rằng m-lle Blanche và De-Grie hai ba
hôm nay không hiểu sao cứ quấn quít lấy tiểu công tước, à la barbe du
pauvre général.
Cả nhóm người này đang có không khí gia đình hết sức
hào hứng, vui vẻ, mặc dầu có thể là giả tạo. Nhìn thấy bà lão, tướng quân
bỗng đứng như trời trồng, miệng há rộng, ấp úng không nói ra lời. Ông
nhìn bà già mắt mở lớn như bị thôi miên. Bà già nhìn ông cũng im lặng,
bất động nhưng là ánh mắt trang trọng, gợi mở và hài hước! Hai người cứ
thế nhìn nhau đến chừng mười giây trong sự im lặng của những người
xung quanh. De-Grie lúc đầu sửng sốt, sau đó tròn mắt lộ vẻ lo âu khác
thường. M-lle Blanche nhướng đôi lông mày, há miệng rộng và nhìn bà
lão như ngây dại. Công tước và nhà bác học ngớ người nhìn quanh không
hiểu ra sao. Đôi mắt Polina lộ vẻ kinh ngạc và ngơ ngác cao độ, nhưng rồi
