Đúng là ở trên vách cái hang mà chúng tôi mời độc giả tham dự việc đào
bới tìm tòi ra thì chưa thấy những bức vẽ như thế.
Nhưng xin chớ quên rằng vừa rồi chúng tôi mới chỉ vào tới cửa hang, là
nơi những người ở trong hang ăn, ngủ, làm việc mà thôi.
Giờ đây chúng ta hãy thứ đi sâu vào cuối hang, hãy nhìn xem mọi chỗ
ngóc ngách, mọi chỗ nứt nẻ ở vách đá, có chỗ ăn sâu hàng trăm mét ở trong
lòng núi, thì mới biết rõ thêm được.
TRIỂN LÃM HỘI HỌA TRONG HANG NGẦM
Chúng ta hãy mang đèn bấm đi sâu vào một hang đá của người tiền sử.
Xuống sâu, ta chớ bỏ sót một chỗ ngoặt, một ngóc ngách nào của cái hang
ngầm tối tăm, chằng chịt đường đi lối lại đó, không tinh dễ bị lạc dường.
Hang đá càng vào sâu càng hẹp và tối mò. Từ trên vòm hang những giọt
nước nhỏ xuống tong tong. Soi đèn bấm lên vách đá và dưới ánh sáng của
đèn hãy chăm chú quan sát thành hang.
Những tinh thể lấp lánh của dòng nước ngầm đã tô điểm cho cái hang đá.
Ở đây hoàn toàn không có dấu vết của bàn tay con người.
Chúng ta lại tiếp tục đi. Và bất ngờ có ai đó thốt lên:
-Trông kia!
Trên thành hang, một con bò tót lớn vẽ màu đen và màu đỏ nổi bật lên,
hai đầu gối đằng trước gập lại, trên sườn bị những mũi lao cắm ngập như hãy
còn đang rung động.
Chúng ta đứng thật lâu, ngắm thật kỹ tác phẩm của người nghệ sĩ sống
cách chúng ta hàng chục nghìn năm về trước.
Xa xa là hình vẽ một con quái vật đang nhảy một điệu lạ lùng, hình nửa
người nửa thú. Đầu nó lông lá và có sừng dài cong lên, lưng có bướu, đuôi
