Nhưng mà như vậy là đôi hia ngàn dặm đã dẫn chúng ta bước đi xa quá
rồi...
Trong câu chuyện đang viết này, chúng ta mới đi tới thời kỳ các chữ bằng
hình vẽ.
Con người học viết rất chậm chạp, như mò mẫm.
Vậy mà đến lúc này thì anh ta đã rất cần phải học viết rồi.
Khi trước, cái vốn hiểu biết của con người còn bé nhỏ và nhẹ tênh tênh;
anh ta ghi nhớ nó trong óc chẳng khó khăn gì. Các truyện cổ tích và các
phong tục lâu đời cứ truyền miệng từ người này qua người khác mà ghi lại
mãi. Mỗi một bậc già cả là một cuốn sách sống. Người ta học thuộc lòng
những truyện cũ và những lời dạy dỗ kinh nghiệm để truyền lại như của báu
cho con cháu, từ thế hệ này qua thế hệ khác.
Nhưng bây giờ cái kho tàng đó đã ngày càng to phình ra, khó lòng nhớ
hết trong đầu óc được.
Vì vậy, cuốn sổ tay tóm tắt đã đến giúp sức cho trí nhớ đơn thuần. Chữ
viết bắt đầu giúp đỡ cho lời nói để truyền bá các kinh nghiệm. Trên tấm bia
kỷ niệm người tù trưởng bộ lạc đã qua đời, người ta ghi lại các trận đánh của
ông để con cháu không quên lãng chiến công của tổ tiên.
Khi cử những sứ giả đến các bộ lạc đồng minh, người ta giao cho họ
mang theo những hình vẽ ghi trên vỏ cây hay đồ gốm để nhớ.
