Fortschrittsidee bei Gustav, Schmoller (Freiburg, 1934), p. 72 và Waentig,
Auguste Comte und seme Bedeutung fur die Entwicklungder
Sozialwissenschaft (Leipzig, 1894).
Được nhận thấy rõ ràng nhất trong con người của Wilhelm Scherer.
Xem thêm Rothacker, op. cit, pp. 190-250.
Ibid., p. 157: “Vì lẽ sự tự do đích thực quả nhiên chỉ có thể ở trong
sự phục tùng hợp lí đối với một điều ưu trội duy nhất, được khẳng định một
cách thích đáng, đó là những định luật cơ bản của giới tự nhiên”.
Philosophie der Geschichte, ed. Reclam, p. 77: “Tất yếu là cái hợp lí
tính với tư cách là cái Bản thể; và chúng ta là tự do khi ta thừa nhận cái Bản
thể này như là quy luật, và tuân theo nó như là Bản thể của cái Bản chất của
chính ta: bấy giờ, ý chí khách quan và ý chí chủ quan được hòa giải với
nhau và trở thành một cái Toàn bộ duy nhất không bị vẩn đục”.
J. S. Mill gửi Harriet Mill, Rome, 15 tháng 1 năm 1855: “Hầu hết
các dự án của những nhà cải cách xã hội trong những ngày này thực sự phá
hoại tự do - cụ thể Comte cũng như thế” (F. A. Hayek, John Stuart Mill and
Harriet Taylor [Chicago, 1951], p. 216). Để có một cái nhìn đầy đủ hơn về
các kết luận chính trị của Comte theo chiếu hướng chống lại tự do mạnh
hơn cả Hegel, xem trong cuốn sách này, tr. 389-93.
Trong “Lịch Chủ nghĩa thực chứng” của Comte, “Tháng của Giới-
phục-vụ-nhà-nước-hiện-đại” được mang tên Frederick Đại Đế!
Système de politique positive (1854), vol. 1, p. 356: “Tính ưu việt
tất yếu của nền luân lí được minh định so với nền luân lí được mặc khải”.
T. Cariyle gửi J. S. Mill, 12 tháng 1 năm 1833, trong Letters of
Thomas Carlyle to John Stuart Mill, John Sterling, và Robert Browning, ed.
Alexander Cariyle (London, 1910).
J. S. Mill gửi T. Carlyle, 2 tháng 2 năm 1833 (tài liệu không công
bố, Thư viện quốc gia của Scotland).
Về chủ nghĩa thực chứng về pháp lí của Hegel, cụ thể xem H.
Heller, Hegel und der nationale Machstaatsgedanke in Deutschland
