mới biết được rằng ông ta là ai
[62]
- ngày 13 tháng 8 là ngày của Thánh
Hipólito Casiano
[63]
, nhưng tôi lại được mang tên của người sẽ là cha đỡ
đầu của mình, một người giàu có, rất giàu có là khác - người thỉnh thoảng
vẫn tới nhà chúng tôi ở vùng nông thôn Birán.
Trong khi người cha đỡ đầu thực sự của ông lại là viên Lãnh sự
Haiti?
Đúng vậy. Viên Lãnh sự Haiti cưới cô giáo dạy piano, chị của cô giáo
tôi. Cả hai người này đóng vai trò là cha và mẹ đỡ đầu trong lễ rửa tội của
tôi. Tôi còn nhớ là một hôm người cha đỡ đầu của tôi, viên Lãnh sự Haiti,
đã đưa tôi đi tham quan một con tàu chở khách rất đồ sộ, tàu La Salle - con
tàu có đến hai ống khói liền, một con tàu chở khách xuyên Đại Tây Dương,
bên trên chất đầy những người Haiti chen chúc nhau như cá hộp. Họ là
những người bị trục xuất ra khỏi Cuba theo Đạo luật Ưu tiên Lao động
trong nước mà tôi đã nói với ông. Vậy là tôi đã chứng kiến từ những người
Haiti sống trong những ngôi nhà ổ chuột tồi tàn nơi tôi thường nướng ngô
trong bếp than cho tới những người chen chúc trên con tàu xuyên đại dương
sang trọng đó, những người bị trục xuất khỏi Cuba để trở về đối mặt với
những khó khăn khủng khiếp ở đất nước họ - một nơi thậm chí còn nghèo
hơn cả Cuba. Họ bị tống ra khỏi một cuộc sống cùng khổ và nghèo đói để
rơi vào cuộc sống khác còn tồi tệ hơn nhiều.
Họ bị trục xuất khỏi Cuba thật sao?
Đúng vậy. Trong những năm bùng nổ của ngành công nghiệp mía
đường, có đến hàng chục nghìn người đã tới đây góp phần trồng, canh tác
và thu hoạch mía. Họ làm việc trên những đồng mía quần quật như nô lệ,
chịu rất nhiều hy sinh, trong khi đồng lương thì rẻ mạt. Tôi tin là những nô
lệ trong thế kỷ 19 cũng còn có điều kiện tốt hơn là những người Haiti khi
đó. Những người nô lệ dù sao cũng còn là tài sản của một người chủ, người
chủ đó sẽ chăm sóc họ như người ta chăm sóc con vật nuôi của mình.
Người chủ sẽ chăm sóc sức khỏe con vật, cho nó ăn, nhưng những nhà tư
bản thì đâu có đếm xỉa gì đến sức khỏe của những người công nhân được
coi là tự do, chứ đừng nói đến chuyện cho họ ăn uống đầy đủ.
