phía trước - nhưng cả hai việc này đều không hề dễ dàng.
Ông có lạc quan về tưong lai của Cuba không?
Tôi có thể nói với ông một điều: Đó là chúng tôi rất lạc quan; chúng
tôi biết số phận của mình như thế nào: rất khó khăn, nhưng cũng rất anh
dũng và vinh quang. Đất nước này sẽ không bao giờ bị đánh bại, đó là điều
tôi muốn nói. Đất nước này sẽ đạt những tầm cao tri thức, văn hoá, nếu ông
coi đó như một cuộc chạy đua marathon, dẫn trước rất nhiều nước khác trên
thế giới nhiều vòng chạy, và tôi nói điều này không hề trên quan điểm của
chủ nghĩa Sô-vanh. Tôi phản đối chủ nghĩa Sô-vanh - tôi thích phê bình,
liên tục phê bình. Mỗi khi nhắc đến những gì chúng tôi đã làm được, tôi lại
cảm thấy bối rối, xấu hổ vì chúng tôi đã không làm được nhiều hơn; mỗi
khi chúng tôi phát hiện ra điều gì đó, tôi lại thấy bối rối và xấu hổ vì chung
tôi đã không át hiện ra sớm hơn; mỗi khi tranh thủ được lợi thế mà những
khả năng mói mang lại, tôi lại thấy buồn vì đã không biết cách tranh thủ lợi
thế đó sớm hơn. Nhưng dù sao bây giờ thì chúng tôi cũng đã tích luỹ được
những kinh nghiệm cho riêng mình.
Tôi có thể khẳng định với ông rằng, xã hội này đang ngày càng có
văn hoá hơn, trình độ tri thức ngày càng cao hơn, đang tiến lên phía trước
với tốc độ cao hơn, cao hơn bao giờ hết, và cái đích tiến tới sẽ là việc nhân
rộng tri thức trên tất cả các lĩnh vực: triết lý, chính trị, lịch sử, khoa học,
nghệ thuật... Tất cả mọi thứ đang tiến lên phía trước bởi vì trong những năm
gần đây, chúng tôi đã ý thức được những tiềm năng mà khoa học công nghệ
hiện đại có thể mang lại trong việc nhân rộng khả năng tri thức.
Ví dụ như việc sử dụng radio, các chưong trình phát trên
truyền hình dạy người dân cách đọc, cách viết, hay những tấm pin mặt trời
để cung cấp điện liên tục cho tất cả các vùng xa xôi ở nông thôn, để mỗi
đồng xu chúng tôi bỏ ra đều có thể mang kiến thức, văn hoá, việc dạy học
thông qua truyền hình đến với mọi miền.
Thờ ơ là căn nguyên của rất nhiều những yếu kém. Tri thức sẽ là bạn
đồng hành của mọi quốc gia khao khát, bất chấp những thảm hoạ và những
khó khăn mà họ phải đối mặt, muốn được giải phóng, muốn xây dựng một
thế giới tốt đẹp hơn cho chính mình. Tôi trích dẫn những ví dụ này, nhưng
