hình ấy là con mồi của Burkhardt, và y đã cùng xem chung với sự cực độ
kích thích khi bạn y đã cắn mồi và phập sâu răng của ông vào miếng mồi
ấy. Y chỉ cho ông xem các bức hình về các căn nhà, đường phố, làng mạc
và đền đài lăng tẩm, về những cái hang Batu quái dị gần Kuala Lumpur, và
đá vôi lởm chởm đẹp một cách hoang dã và các ngọn núi cẩm thạch gần
Ipoh, và khi Veraguth hỏi phải chăng không có hình các người bản xứ thì y
đã moi ra các bức hình người Mã Lai, Trung Hoa, Tích Lan, Ả Rập, và
người Java, các phu bến tàu mình trần lực lưỡng, các ngư phủ già nhăn
nheo cằn cỗi, những tay thợ săn, các nông phu, những bác thợ dệt, các
thương gia, những người đàn bà xinh đẹp với trang sức phẩm bằng vàng, lũ
bé trần truồng đen đúa, các ngư phủ với lưới cá, người Saika đeo khoen tai
thổi sáo bằng mũi, và các vũ nữ Java lởm chởm với đồ nữ trang giả bằng
lụa. Y có những tấm hình cho thấy mỗi loại cây dừa, những cầy pisang lá to
tướng xanh um, những khoảng rừng mưa quét qua bởi gấp ngàn lần những
cây leo, các lùm cây có đền đài thiêng liêng và những ao hồ có con đồi mồi,
trâu nước ở các ruộng lúa, các con voi nuôi tại nhà làm việc và các con voi
rừng nô đùa dưới nước và vung những cái vòi khoe khoang của nó hướng
lên trời.
Nhà họa sĩ nhặt lên từ tấm hình này tới tấm hình kia. Một số ông thảy qua
một bên sau khi xem sơ qua, một số ông xếp bên cạnh nhau để so sánh, một
số hình dáng và đầu ông đã xem xét một cách cẩn thận qua lòng bàn tay
ông. Nhiều lần ông hỏi bức hình được chụp vào giờ nào, cân nhắc những
cái bóng của nó và càng lúc càng trở nên say mê sâu xa.
Một lần ông đã thốt lên một cách vô ý. "Người ta có thể vẽ tất cả các bức
hình ấy".
- Đủ rồi - Sau cùng ông kêu lên và thở khì ra một cái - Anh phải kể lại
cho tôi nghe nhiều nữa. Thật là tuyệt diệu có anh tại đây! Bây giờ thì mọi
sự trông có vẻ khác biệt đối với tôi. Thôi đi, chúng ta sẽ cuốc bộ chừng một
giờ. Tôi muốn chỉ cho anh xem một cái gì.
