Những bậc cha mẹ Pháp mà tôi biết muốn con họ có nhiều kinh nghiệm
và được tiếp xúc với nghệ thuật cũng như âm nhạc.
Cha mẹ chỉ không nhận thấy làm sao trẻ có thể tiếp nhận đầy đủ
những trải nghiệm này nếu các bé không kiên nhẫn. Theo quan điểm
của Pháp, khả năng tự kiểm soát điềm tĩnh, chứ không phải là bồn chồn,
cáu kỉnh và hạch sách, chính là điều làm trẻ vui vẻ.
Cha mẹ và người chăm sóc trẻ ở Pháp không hề nghĩ rằng trẻ em có
sự kiên nhẫn vô biên. Họ không mong các bé mới tập đi ngồi yên trong
suốt buổi hòa nhạc hay một bữa tiệc trang trọng. Họ thường nói về việc
chờ đợi tính bằng phút hoặc bằng giây.
Nhưng ngay cả những trì hoãn nho nhỏ này cũng tạo nên khác biệt
lớn. Giờ tôi đã tin rằng bí mật vì sao trẻ em Pháp hiếm khi mè nheo hay
hờn dỗi ầm ĩ – hoặc ít nhất cũng ít hơn trẻ em Mỹ – là các bé đã được
phát triển các nguồn lực bên trong để đối mặt với sự thất vọng.
Các bé không mong có được cái mình muốn ngay tức khắc. Khi cha
mẹ Pháp nói về việc “giáo dục” cho con mình, phần lớn là họ đang nói
về việc dạy chúng làm sao để không ăn chiếc kẹo dẻo.
Vậy chính xác thì làm thế nào mà người Pháp biến những đứa trẻ bình
thường thành những chuyên gia trì hoãn? Và chúng tôi cũng có thể dạy
Bean cách chờ đợi không?
Walter Mischel đã xem băng ghi hình của hàng trăm trẻ 4 tuổi lúng
túng tham gia thí nghiệm kẹo dẻo. Cuối cùng ông cũng phát hiện ra
rằng những trẻ trì hoãn không tốt thì tập trung vào chiếc kẹo dẻo, trong
khi những trẻ trì hoãn tốt thì lại tự đánh lạc hướng. “Những đứa trẻ đạt
được thành công trong thử thách là những đứa trẻ học được cách trong
lúc chờ đợi tự hát cho mình nghe, hay túm lấy tai theo một cách thú vị,
hay chơi với các ngón chân…” ông nói với tôi. Những trẻ không biết làm
sao để tự đánh lạc hướng và chỉ chăm chăm vào kẹo dẻo, kết cục sẽ ăn
kẹo.
Mischel kết luận rằng có được sức mạnh ý chí để chờ đợi không liên
quan gì đến chuyện khắc kỷ cả, mà liên quan tới việc học các kỹ thuật
giúp cho quá trình chờ đợi bớt khổ sở.
“Có nhiều cách để học cách kiên nhẫn, trong đó trực tiếp và đơn giản
nhất… là tự đánh lạc hướng,” ông nói. Các cha mẹ thậm chí không cần
phải dạy con mình một cách cụ thể các “chiến lược đánh lạc hướng”.
Mischel nói rằng trẻ em tự mình học kỹ năng này, nếu cha mẹ cho phép
chúng thực hành chờ đợi.
Đây chính là điều tôi vẫn thấy cha mẹ Pháp làm. Không hẳn là họ
