Tướng Tanaka, tư lệnh Quân đoàn miền Đông ngồi tư lự trong phòng,
ngay cạnh văn phòng của ông ở tòa nhà Dai Jchi. Ông đã đành hai mươi
bốn giờ qua để làm cho xong mọi công việc giấy tờ. Vào lúc xế chiều,
người con trai thứ hai của ông là Toshimoto tới thăm ông, và ông đã đột
ngột đuổi y đi với lời dặn: «Đêm nay ba có khách, đừng làm rộn ba».
Hôm qua Tanaka đã sống vài giờ yên ổn với vợ con tại nhà riêng. Ông
đùa rỡn với bọn cháu nội, và ngâm thơ trong phòng khách. Khi ông từ biệt
những người thân yêu, cầm dù ra xe thì bà vợ ông trao cho viên phụ tá của
ông một khẩu súng sáu và nói nhỏ: «Anh đưa giúp tôi cái này cho ông».
Là người kiêu hãnh, tướng Tanaka trong những tháng cuối cùng của
chiến cuộc đã rất đau đớn vì tình hình Nhật Bản mỗi ngày một thêm suy
xụp. Đời ông khác hẳn với đa số những nhà lãnh đạo quân sự ở Nhật. Ông
đã từng theo học tại trường đại học Oxford và rất am hiểu những tác phẩm
của thi hào Shakespare, ông đã từng làm tùy viên quân sự tại tòa đại sứ
Nhật ở Hoa Kỳ. Ảnh hưởng Tây-phương đối với ông không lấy gì làm bền
chặt, và càng già ông càng thấy mình là Nhật Bản hơn.
Với quyền chỉ huy Quân đoàn miền Đông, Tướng Tanaka có nhiệm vụ
phòng thủ quân khu Đông Kinh. Vậy mà ông đã phải cam chịu để cho lực
lượng B.29 lui tới đánh phá Đông Kinh như vào chỗ không người. Trận
mưa bom ngày 25 tháng Năm phá sập một phần Hoàng cung đã khiến cho
ông vô cùng tuyệt vọng. Đã thề nguyện bảo vệ Hoàng Đế, Tướng Tanaka
muốn dem cái chết để chuộc lại cho sự bất lực của ông trước trận mưa bom.
Ông chỉ bỏ ý định tự sát hôm đó, vì nhà vừa đích thân khuyên giải và thứ
tội cho ông.
Nhưng Tanaka vẫn giữ lời đó trong lòng, và sau khi dẹp yên cuộc nổi
loạn do Đại tá Hatanaka chủ xướng, ông lại tới xin nhà vua khoan thứ. Nhật
Hoàng Hirohito thấy ông quá lo lắng cho trách nhiệm đã hạ lời ban khen và
ngỏ ý hy vọng Tanaka sẽ tiếp tục nỗ lực phục vụ đất nước.
