Lúc bấy giờ đành phải phân xử các bên đối địch, bản thân mình cũng phải
thét lác đến khản cả tiếng, mặc dù biết trước là cũng chẳng đi đến giải pháp
đúng đắn gì được. Khi gặt hái thì thiếu nhân công: ông hộ độc canh bên
láng giềng liền chạy sang với bộ mặt hết sức hiền lành, mặc cả để cho thuê
thợ gặt với giá hai rúp một đêxiatina một công, nhưng sau đó lại lừa bịp
một cách cực kỳ trâng tráo. Các bà nông dân thì thách những giá cao chưa
từng thấy, trong khi đó lúa cứ rơi rụng, mà cỏ chưa cắt xong. Hội đồng bảo
trợ hết dọa lại đòi phải nộp số thuế còn thiếu ngay và không được thiếu xu
nào...
- Tôi không còn hơi sức nào nữa rồi! - ông Nikolai Petrovich nhiều lần
than thở như vậy. - Bản thân mình đi thượng cẳng chân hạ cẳng tay thì
không được, cho người đi mời cảnh sát huyện về thì lại không đúng nguyên
tắc, mà khi người ta đã không sợ bị trừng phạt thì còn ăn thua gì nữa kia
chứ!
- Du calme, du calme
*
, - ông Pavel Petrovich thấy vậy bèn khuyên nhủ,
nhưng chính ông thì cũng rên lên hừ hừ, nhăn nhăn nhó nhó và cứ bứt râu
hoài.
Bazarov đã lánh xa khỏi những “chuyện lục đục” ấy, và chàng là khách
bên ngoài, chàng cũng chẳng hơi đâu can thiệp vào công việc của người
khác. Đến Marino một cái, ngày hôm sau là chàng đã bắt tay vào những con
ếch con nhái, vào những giống mao trùng, vào những thành phần hóa học,
và suốt ngày mê mải vào chuyện đó. Trái lại Arkadi thấy nghĩa vụ của mình
là ở chỗ nếu không giúp gì được ông bố thì cũng phải tỏ vẻ sẵn sàng giúp
đỡ cụ. Chàng đã kiên nhẫn nghe cụ kể chuyện công việc, có hôm cũng góp
ý kiến này nọ, nhưng cũng không phải nhằm để cụ theo lời khuyên của
mình, mà cốt để tỏ ý thông cảm. Thật ra chàng cũng không thấy gớm ghiếc
gì công việc quản lý trang trại; mà thậm chí còn thích thú mơ tưởng cả tới
công việc canh nông nữa, nhưng lúc bấy giờ đầu óc chàng còn đang rối bời
những suy tư khác. Chính chàng cũng tự sửng sốt thấy mình luôn nghĩ đến
Nikolxkoie không lúc nào nguôi. Nếu trước đây có ai bảo rằng chàng có thể
sẽ buồn chán nếu sống chung với Bazarov, - mà lại sống chung dưới mái
nhà của bố mẹ mình nữa kia chứ! - thì chàng sẽ chỉ nhún vai để trả lời. Vậy
