cảnh tàn chiều xế bóng, thời kỳ của những nuối tiếc giống như hy vọng và
của những hy vọng giống như nuối tiếc, khi tuổi trẻ đã qua mà tuổi già lại
chưa tới.
Thời buổi đó khó khăn cho ông Pavel Petrovich hơn đối với bất kỳ ai
khác, bởi lẽ mất cái đã qua là ông đã mất đi tất cả.
- Bây giờ em chẳng mời anh về Marino đâu, - một hôm ông Nikolai
Petrovich bảo ông như vậy (ông gọi cái thôn mình đang ở bằng cái tên đó là
để tưởng nhớ đến bà vợ), - ngay từ hồi mồ ma bà ấy, anh cũng đã từng cám
cảnh rồi, huống hồ bây giờ thì em nghĩ anh sẽ buồn chán mà chết mất.
- Hồi ấy anh còn đang dại dột và tất tả ngược xuôi, - ông Pavel
Petrovich đáp, - nhưng từ bấy đến nay, lòng anh đã lắng dịu, nếu không nói
là anh đã thông minh hơn. Bây giờ, trái lại, nếu em cho phép thì anh sẵn
lòng đến ở trọn đời với em.
Ông Nikolai Petrovich đã ôm hôn ông thay cho câu trả lời. Nhưng từ
buổi nói câu chuyện ấy cho tới khi ông Pavel Petrovich quyết tâm thực hiện
ý định của mình, cũng phải mất tới một năm rưỡi trời. Tuy nhiên, một khi
đã về nông thôn ở thì ông ta không rời nó nữa, ngay cả trong ba mùa đông
ông Nikolai Petrovich lên ở Peterburg với con trai. Ông quay ra đọc sách
báo, và ngày càng đọc nhiều sách báo tiếng Anh hơn. Nói chung ông đã
chuyển toàn bộ cuộc sống của mình sang kiểu Ănglê, ít khi gặp gỡ hàng
xóm láng giềng, chỉ ra khỏi nhà mỗi khi có bầu cử, mà ở đó phần lớn là ông
im hơi kín tiếng, chỉ họa hoằn mới dùng những trò tinh nghịch theo kiểu tự
do để trêu chọc và hù dọa mấy ông địa chủ cổ hủ, đồng thời cũng chẳng gần
gũi gì với những người thuộc thế hệ trẻ. Cả hai loại người này đều cho ông
là người bắc bậc kiêu kỳ, và cả hai loại người này cũng đều kính nể ông vì
những phong độ quý phái tuyệt vời của ông; vì nghe nói đến những thắng
lợi của ông đối với phụ nữ, vì ông rất biết cách ăn mặc và bao giờ cũng ở
những buồng thượng hạng trong các khách sạn thượng hạng; vì nói chung
ông biết cách ăn uống và đã từng được vua Louis Philip
[11]
cùng với Wellington
[12]
; vì đi đâu ông cũng đem theo một hộp đồ trang sức
bằng bạc thật và một bồn tắm di động; vì thấy ở ông luôn có những mùi