thức định hướng một công ty rất khó và có thể sẽ làm lộ ra những sự thật
không mấy tốt đẹp nhưng nếu các công ty thực sự muốn có các thay đổi ý
nghĩa thì phải trải qua quá trình khó khăn này.
Xác định “lỗ hổng” đạo đức trong công ty
Nhiệm vụ khó khăn trong việc xác định sự khác biệt giữa những giá trị
không chính thức của một công ty so với các giá trị đạo đức mong muốn có
thể trở nên đơn giản hơn bằng cách tìm ra những tính chất có thể dẫn tới sự
chênh lệch. Cụ thể hơn là phương pháp tập trung vào những khu vực của
công ty được tạo nên bởi sự do dự, áp lực thời gian, tầm nhìn hạn hẹp và sự
cô lập có thể là một khởi đầu tốt đẹp.
Max, Ann và cộng sự David Messick đã phát hiện ra rằng sự do dự là
một chất xúc tác cho quá trình đạo đức xuống cấp. Cụ thể, môi trường càng
lung lay thì càng có khả năng dẫn đến những hành động phi đạo đức. Hơn
nữa Ann đã viết trong nghiên cứu của mình rằng các cá nhân thường nói
dối về lượng công việc họ phân công cho những người khác trong khi
những người ấy thì lại không chắc chắn về lượng công việc thực sự. Ở
những môi trường được dựng nên bởi sự không chắc chắn như thế, các cá
nhân có thể bỏ qua các giá trị đạo đức của những hành động và vì vậy, họ
thường nhìn các quyết định mình đưa ra như những quyết định kinh tế chứ
không phải đạo đức. Sự không chắc chắn cũng là một chất xúc tác đi đến
mâu thuẫn giữa “cái tôi luôn muốn” và “cái tôi nên làm”. “Cái tôi luôn
muốn” thì đưa ra ý kiến rằng kết quả của hành động có thể không có khía
cạnh đạo đức và chỉ tập trung vào những điều mong muốn thực hiện. Điều
này rất có khả năng dẫn đến việc cá nhân này sẽ có những hành vi vô đạo
đức.
Trong vụ Ford Pinto, việc tập trung vào khả năng bình gas không
nổ khi bị va chạm đã làm lu mờ khả năng nó phát nổ và số lượng lớn người
thiệt mạng. Điều này khiến cho các hành động liên quan đến nó không
mang tính đạo đức mà mang tính kinh tế.
