ĐỒNG TIỀN LÊN NGÔI - Trang 163

chiết khấu, chuẩn bị cho kỳ nghỉ ngân hàng trên toàn quốc mà Roosevelt
tuyên bố ngày 6/3/1933, hai ngày sau khi ông nhậm chức - một kỳ nghỉ mà
sau đó 2.000 ngân hàng không bao giờ quay trở lại.

[284]

Sự bất lực của Fed trong việc ngăn ngừa sự phá sản của khoảng 10.000

ngân hàng là điểm mấu chốt, không chỉ bởi nó tạo ra cú sốc đối với khách
hàng bị mất tiền gửi hay các cổ đông bị mất cổ phần, mà còn bởi tác động
rộng lớn hơn đối với cung tiền và lượng tín dụng. Từ năm 1929 đến 1933,
công chúng đã thành công trong việc nâng tài sản tiền mặt (cash holdings)
trong tay mình lên 31%; dự trữ của các ngân hàng thương mại hầu như
không thay đổi (thực vậy, các ngân hàng sống sót đã gây dựng lại mức dự
trữ dư thừa); song lượng tiền gửi ngân hàng thương mại đã giảm 37% và
lượng cho vay giảm 47%. Các con số tuyệt đối mới hé lộ quy luật chết
người của cuộc "đại suy giảm". Việc tiền mặt trong tay công chúng tăng 1,2
tỷ đô la đã đạt được với cái giá là tiền gửi ngân hàng giảm 15,6 tỷ đô la và
tiền cho vay của ngân hàng giảm 19,6 tỷ đô la, tương đương với 19% GDP
năm 1929 của nước Mỹ.

[285]

Đã có thời điểm các sử gia hàn lâm đắn đo khi tuyên bố cần rút ra các

bài học từ lịch sử. Đây là cảm giác chưa từng được các nhà kinh tế học biết
tới, những người đã hai thế hệ vật lộn để giải thích cuộc Đại Suy thoái
chính là nhằm ngăn ngừa nó lại xảy ra. Trong số tất cả các bài học nổi lên
từ nỗ lực tập thể này, bài học sau đây luôn là quan trọng nhất: chính sách
tiền tệ không phù hợp hoặc không linh hoạt tiếp sau sự giảm mạnh giá tài
sản có thể biến quá trình tự điều chỉnh thành suy giảm, và biến suy giảm
thành suy thoái. Theo Friedman và Schwartz, Fed lẽ ra phải nỗ lực tìm cách
bơm thanh khoản vào hệ thống ngân hàng từ năm 1929 trở đi, bằng các hoạt
động thị trường mở trên quy mô lớn, và bằng cách mở rộng chứ không phải
thu hẹp cho vay thông qua cửa sổ chiết khấu. Họ cũng nêu rằng, lẽ ra không
cần quá quan tâm đến các luồng chảy ra ngoài của vàng. Mới đây thôi,
người ta đã tranh luận rằng chế độ bản vị vàng giữa hai cuộc chiến tranh thế
giới bản thân nó đã là vấn đề, do nó truyền dẫn khủng hoảng (như các cuộc
khủng hoảng ngân hàng và đồng tiền ở châu Âu năm 1931) đến khắp thế

Liên Kết Chia Sẽ

** Đây là liên kết chia sẻ bới cộng đồng người dùng, chúng tôi không chịu trách nhiệm gì về nội dung của các thông tin này. Nếu có liên kết nào không phù hợp xin hãy báo cho admin.