trái phiếu và cổ phiếu bắt đầu trượt xuống khi các nhà đầu tư thận trọng tìm
cách tăng tính thanh khoản cho mình bằng cách chuyển dịch sang tiền mặt.
Các nhà đầu tư châu Âu đã nhanh chóng đi đầu bán các chứng khoán Nga,
tiếp theo sau họ là các nhà đầu tư Mỹ. Tỷ giá hối đoái diễn biến rối loạn
trước việc các nhà cho vay xuyên biên giới tìm cách hồi hương tiền của
mình: đồng bảng Anh và franc Pháp thì lên giá, trong khi đồng rúp Nga và
đô la Mỹ thì mất giá.
Đến ngày 30/7 sự hỗn loạn đã ngự trị trên hầu hết
các thị trường tài chính.
Các công ty đầu tiên bắt đầu chịu áp lực ở
London là những kẻ đầu cơ tại Sở Giao dịch Chứng khoán, vốn dựa chủ yếu
vào việc vay tiền để huy động tài chính mua cổ phiếu. Khi lệnh bán bắt đầu
ập đến, giá trị các cổ phiếu họ nắm giữ đã tụt xuống dưới giá trị nợ của họ,
điều đã buộc một số công ty (đáng chú ý nhất là Derenberg & Co.) phải
tuyên bố phá sản. Cũng chịu áp lực còn có các nhà môi giới thương phiếu ở
London, trong số đó nhiều công ty là chủ nợ những khoản tiền lớn với các
đối tác ở châu Âu lục địa hiện không có khả năng hoặc không muốn trả nợ.
Những khó khăn ấy sau đó lại tác động lên các cơ sở chấp nhận hối phiếu
(tức là các ngân hàng thương mại tinh hoa); họ sẽ nằm ở tuyến đầu nếu như
những người nước ngoài vỡ nợ, bởi vì họ là người chấp nhận các hối phiếu.
Nếu các cơ sở chấp nhận hối phiếu sụp đổ, thì các nhà môi giới hối phiếu
cũng sẽ chìm xuồng cùng với họ, và có thể là cả các ngân hàng cổ phần lớn
hơn, những nơi hằng ngày cho thị trường chiết khấu vay hàng triệu đồng
ngắn hạn. Quyết định của các ngân hàng cổ phần đòi lại các khoản cho vay
càng làm trầm trọng thêm cái mà ngày nay chúng ta gọi là sự đổ vỡ tín dụng
(credit crunch).
Khi mà ai ai cũng tranh nhau bán tài sản và tăng thanh
khoản của mình, giá chứng khoán sụt mạnh, gây tổn thương cho các nhà
môi giới và những ai khác đã vay tiền bằng cách sử dụng cổ phiếu làm thế
chấp. Khách hàng trong nước bắt đầu lo sợ một cuộc khủng hoảng ngân
hàng. Những dãy người xếp hàng dài xuất hiện khi người ta tìm cách đổi
tiền giấy lấy tiền xu bằng vàng tại Ngân hàng Anh.
Kết quả là London
tạm ngưng vai trò làm trung tâm tín dụng quốc tế, khiến cuộc khủng hoảng
mở rộng từ châu Âu ra khắp thế giới.
