Tuy nhiên, còn có một nguyên nhân khác giải thích vì sao LTCM lại sụp
đổ. Các mô hình Giá trị Rủi ro (VaR) của hãng đã chỉ ra rằng thiệt hại mà
Quỹ Dài hạn phải chịu trong tháng 8 là khó có thể xảy ra, đến mức có lẽ sẽ
chẳng bao giờ xảy ra trong toàn bộ thời gian tồn tại của vũ trụ. Song đó là
bởi vì mô hình này chỉ tính trên số liệu của 5 năm. Nếu như mô hình quay
ngược trở lại thêm 11 năm nữa, chắc hẳn là số liệu đã ghi nhận vụ sụp đổ
thị trường chứng khoán năm 1987. Nếu quay ngược lại 80 năm nữa, chắc
hẳn là số liệu đã ghi nhận vụ vỡ nợ lớn cuối cùng của nước Nga xảy ra sau
cuộc cách mạng năm 1917. Bản thân Meriwether, sinh ra năm 1947, đã
buồn rầu nhận xét: "Nếu như tôi sống qua cuộc Đại Suy thoái, tôi chắc hẳn
sẽ có điều kiện hiểu các sự kiện tốt hơn."
các nhà đoạt giải Nobel biết rất nhiều thứ về toán học, song biết chưa đủ về
lịch sử. Họ hiểu lý thuyết tuyệt diệu của Hành tinh Tài chính, song đã bỏ
qua mất quá khứ hỗn độn của Hành tinh Trái đất. Và, nói một cách đơn
giản, đó chính là lý do khiến Quỹ Quản lý Vốn Dài hạn rốt cuộc trở thành
Quỹ Quản lý tồi Vốn Ngắn hạn.
Có thể giả định rằng sau sự sụp đổ thảm họa của LTCM, các quỹ phòng
hộ định lượng chắc hẳn sẽ biến mất khỏi sân khấu tài chính. Bất luận thế
nào thì sự sụp đổ đó, mặc dù rất ngoạn mục về quy mô, cũng không phải là
quá bất bình thường. Trong số 1.308 quỹ phòng hộ được hình thành từ năm
1989 đến năm 1996, trên một phần ba (36,7%) đã chấm dứt tồn tại vào cuối
giai đoạn đó. Trong giai đoạn đó, tuổi thọ trung bình của một quỹ phòng hộ
chỉ có 40 tháng.
Vậy mà điều hoàn toàn ngược lại đã xảy ra. Không
những không giảm đi, mà trong 10 năm gần đây các quỹ phòng hộ thuộc đủ
mọi dạng đã bùng nổ về số lượng và về quy mô tài sản mà họ quản lý. Theo
Nghiên cứu về Quỹ phòng hộ, năm 1990 chỉ có trên 600 quỹ phòng hộ
nhưng lại quản lý tới khoảng 39 tỷ đô la giá trị tài sản. Đến năm 2000 có
3.873 quỹ với 490 tỷ đô la giá trị tài sản. Kể từ năm 1998 đã có một cuộc
đổ xô đầu tư vào các quỹ phòng hộ (và vào các "quỹ của các quỹ" là các tổ
chức gộp hoạt động của nhiều công ty). Nếu như trước đây các quỹ phòng
hộ là nơi bảo vệ cho các cá nhân "có giá trị ròng cao" và các ngân hàng đầu