là Daniel Rodriga, một thương nhân người Do Thái gốc Tây Ban Nha, ông
này đã chứng tỏ là một nhà thương thuyết tài ba. Hiến chương mà ông đạt
được năm 1589 bảo đảm cho mọi người Do Thái vị thế công dân Venice,
cho phép họ tham gia buôn bán tận vùng bờ đông Địa Trung Hải - một đặc
quyền quý giá - và cho phép họ thực hành tôn giáo của mình một cách công
khai. Tuy vậy, vẫn còn tồn tại nhiều hạn chế quan trọng. Họ không được
phép gia nhập phường hội hoặc tham gia bán lẻ, do đó bị hạn chế chỉ được
cung cấp các dịch vụ tài chính, và những đặc quyền của họ có thể bị tước
bỏ chỉ cần báo trước 18 tháng. Được làm công dân, người Do Thái giờ đây
có nhiều co hội thành công hơn gã Shylock khi ra tòa án Venice. Chẳng
hạn, năm 1623, Leon Voltera đã kiện Antonio dalla Donna vì anh này bảo
đảm cho một hiệp sĩ vay tiền của Voltera rồi biến mất. Tuy nhiên, vào hai
năm 1636-37 xảy ra một vụ bê bối liên quan đến việc mua chuộc các thẩm
phán, trong đó một số người Do Thái có dính líu, khiến cho một lần nữa
nguy cơ bị trục xuất lại hiển hiện.
Tuy chỉ là hư cấu, nhưng câu chuyện về Shylock như vậy không hoàn
toàn tách biệt khỏi hiện thực Venice. Thực tế là, vở kịch của Shakespeare
minh họa hoàn toàn chính xác ba điểm quan trọng về giao dịch vay tiền thời
cận đại: quyền lực của kẻ cho vay áp đặt lãi suất cao ngất ngưởng khi thị
trường tín dụng đang trong thời kỳ sơ khai; tầm quan trọng của tòa án trong
việc giải quyết các tranh chấp tài chính mà không dùng đến bạo lực; nhưng
trên hết là tình trạng dễ bị công kích của những người cho vay thuộc thành
phần thiểu số trước thái độ thù địch của những người đi vay thuộc sắc tộc
chiếm đa số. Bởi cuối cùng thì Shylock vẫn bị ngăn trở. Mặc dù tòa án thừa
nhận quyền của chủ nợ khi đòi thực hiện giao kèo - lấy một pound thịt
thuộc về ông ta - luật cũng cấm ông ta làm đổ máu của Antonio. Hơn nữa,
bởi vì Shylock là kẻ ngoại cư, nên luật pháp yêu cầu ông ta phải giao nộp
của cải và tính mạng vì âm mưu gây ra cái chết của một người Kitô giáo.
Ông ta chỉ thoát tội bằng cách chấp thuận rửa tội. Và sau đấy, tất cả mọi
người đều sống vui vẻ, ngoại trừ Shylock.
