Đƣờng Tăng, đều vẫn đã, đang, và sẽ còn tiếp tục thỉnh kinh. Đọc Tây Du nhƣng
chẳng phải đọc Tây Du, mà là đọc lại chính ta đó.
---o0o---
1. Đƣờng Tăng! Anh Là Ai?
Năm mà một
Tây Du Ký là câu chuyện trƣờng thiên về hành trình qua phƣơng Tây thỉnh
kinh của năm thầy trò: Tam Tạng, Tề Thiên, Bát Giới, Sa Tăng, và con ngựa
trắng.
Thông thƣờng, ngƣời ta sơ ý, chỉ kể có bốn, quên đi con ngựa, nguyên là
con rồng ngọc (ngọc long), thái tử thứ ba, con của Tây Hải Long Vƣơng Ngao
Nhuận. Quên kể đến ngựa rồng, phải chăng vì vai trò đỡ chân cho Đƣờng Tăng
của Ngọc Long Tam Thái Tử hình nhƣ có vẻ lu mờ? Hay quên kể, vì không thấy
ở Tây Du Ký tản mác ẩn ngữ nơi này, rải rác ẩn dụ nơi kia, mà ngòi bút của Ngô
Thừa Ân đã ung dung viết nhƣ giỡn chơi, nhƣ bông đùa, mà ý hàm tàng thì rất
thực. Và nên hiểu chỗ thực trong cái hƣ của Tây Du Ký, nét nghiêm trang trong
vẻ bỡn cợt của Ngô Thừa Ân nhƣ thế nào?
Tây Du Ký là truyện xuất thế gian, do đó không có dấu ấn của Nho Giáo, vì
Nho Giáo về cơ bản là đạo nhập thế, thuộc phạm vi hình nhi hạ học mà ngày nay
Cao Đài gọi là ngoại giáo công truyền
.
4
Đọc Tây Du mà bảo Ngô Thừa Ân có cái gọi là tƣ tƣởng chống Trời, chống
thiên tử, tức là đã quên đi ngay từ ban đầu câu chuyện xuất gia, thỉnh kinh vốn
đã hàm ngụ ý ngoại thế gian pháp
.
5
Tây Du nào có chống ai đâu, vì Tây Du là câu chuyện ngụ ngôn, đem
chuyện thỉnh kinh để diễn bày tƣ tƣởng thiền học giải thoát trong đạo Lão, đạo
Phật, thuộc phạm vi hình nhi thƣợng học mà ngày nay Cao Đài gọi là nội giáo
tâm truyền
6
.
Muốn đọc Tây Du, hiểu Ngô Thừa Ân, cần thiết biết đọc giữa hai
hàng chữ, nắm lấy bốn chữ ý tại ngôn ngoại
.7
Nhƣ chép ở kinh Viên Giác, Phật bảo lấy ngón tay chỉ trăng, nếu đã thấy
mặt trăng thì có thể biết rằng phƣơng tiện để chỉ trăng rốt cuộc chẳng phải là
mặt trăng. Trang Tử khuyên: “Có nơm vì cá, đặng cá hãy quên nơm. Có bẫy vì
thỏ, đặng thỏ hãy quên bẫy. Có lời vì ý, đặng ý hãy quên lời.”
Thế thì, vƣợt lên trên mọi hƣ cấu văn chƣơng của Tây Du Ký với tài hý
lộng chữ nghĩa của Ngô Thừa Ân, cuộc thỉnh kinh của Đƣờng Tăng thực chất là
chi? Đƣờng Tăng là ai đó? Nƣớc Thiên Trúc với chùa Lôi Âm ở đâu?
