buồm trong trận gió đông nam giằng xé, khúc ba-lát (47) của người thuyền
chài kéo lưới lúc hoàng hôn nổi bật trên nền trời màu mơ chín; những hợp
âm của đàn ghi-ta và đàn măng-đô-lin từ thuyền gôn-đô-la hoặc thuyền ca-
ic (48)? Liệu tiếng nói ấy có chuyển thành tiếng gào của gió, thoạt đầu thì
rầu rĩ, rồi lúc mạnh lên trở thành một điệu nhạc vẳng ra từ cánh buồm no
gió? Tất cả những âm thanh này thính giả đờ đẫn kia dường như đều nghe
thấy, và cùng với những âm thanh ấy là tiếng than vãn của đàn hải âu và
mòng biển, tiếng ầm ào nhè nhẹ của sóng vỗ bờ, tiếng la phản đối của viên
cuội tròn trên bãi biển. Những âm thanh ấy lại chuyển thành giọng nói, và
nó hồi hộp theo dõi những cuộc phiêu lưu tới cả chục cảng biển, những trận
ẩu đả, những cuộc chạy trốn, những cuộc tập hợp đông đảo quần chúng,
những tình chiến hữu, những việc làm dũng cảm; hoặc nó sục tìm kho báu
trên các hòn đảo, câu cá trên các phá tĩnh lặng và ngủ suốt ngày trên bãi cát
trắng ấm áp. Nó nghe kể về những chuyến đánh cá ngoài khơi và những mẻ
cá lớn lấp lánh ánh bạc bằng lưới dài hành dặm., về những hiểm họa bất
ngờ, tiếng sóng lớn xô bờ vào một đêm không trăng, hoặc mũi một chiếc
tàu thủy lớn lù lù hiện ra trên đầu qua đám sương mù; về sự hồi hương vui
vẻ, con tàu chạy vòng quanh mũi đất và những ánh đèn tại bến cảng lộ ra,
những tốp người lờ mờ trên bờ kè, tiếng hoan hô vui vẻ, tiếng dây cáp
buông tõm xuống nước; về chuyến bộ hành mệt mỏi ngược con phố nhỏ và
dốc đứng về phía ánh sáng mờ ấm áp của những ô cửa sổ che rèm đỏ.
Cuối cùng, trong lúc đang tỉnh mộng, nó thấy dường như nhà phiêu lưu
đã đứng dậy nhưng vẫn còn đang nói, đôi mắt màu xám nước biển của bác
ta vẫn khiến nó không thể nào nhúc nhích.
“Mà này,” bác ta nhẹ nhàng nói, “ta lại ra đường cái, tiếp tục đi nhiều
ngày trên dặm trường đầy bụi bặm về phương nam cho tới khi cuối cùng ta
tới cái thị trấn nhỏ bên bờ biển xám mà ta biết rõ, nó nằm sát một sườn dốc
đứng của bến cảng. Tại đó, từ các ô cửa có thể nhìn xuống những dãy bậc
đá bám đầy những khóm cây nữ lang lớn màu hồng và tận cùng bằng một
vạt nước xanh lơ lấp lánh. Những chiếc thuyền nhỏ nằm yên được buộc vào
