Một hôm, tôi đang vội về đài phát thanh từ trường đại học tôi được mời
tới thỉnh giảng. Vào giờ ăn trưa, Khu trường học như một tổ ong tấp nập,
và tôi phải dắt xe lách qua đám đông các sinh viên. Đột nhiên, tôi nghe thấy
mấy thiếu nữ đang nói chuyện gì đó hình như liên quan đến tôi:
“Cô ta bảo phụ nữ Trung Quốc rất truyền thống. Mình không đồng ý.
Đúng là phụ nữ Trung Quốc có một quá khứ, nhưng họ cũng có cả tương
lai nữa chứ. Bây giờ có bao nhiêu người theo truyền thống nữa nào? Mà
truyền thống là gì? Áo bông cài ở bên sườn? Tóc búi tó? Giày thêu? Giấu
mặt đi khi đứng trước đàn ông à?”
“Tớ nghĩ truyền thống mà cô ấy nói tới chắc là một khái niệm, những
quan niệm truyền lại từ thời ông bà tổ tiên, hay đại loại thế. Tớ không nghe
chương trình phát thanh đó tối qua nên mình không chắc lắm.”
“Tớ không bao giờ nghe các chương trình dành cho phụ nữ, tớ chỉ nghe
những chương trình có ca nhạc thôi.”
“Mình thì nghe rồi, mình thích nghe chương trình của cô ấy lúc đi ngủ.
Cô ấy bật nhạc hay và giọng cô ấy rất truyền cảm. Nhưng mình không thích
cái cách cô ấy cứ nói đi nói lại về sự hiền lành của phụ nữ. Chắc cô ấy
không có ý bảo là đàn ông thì hung dữ chứ?”
“Tớ nghĩ là có đấy, một chút. Cô ta hẳn là loại phụ nữ cư xử như bà chúa
đỏng đảnh trong vòng tay chồng.”
“Ai biết được? Biết đâu cô ta lại là loại đàn bà khiến cho lão chồng già
quỳ dưới chân để trút giận thì sao.”
Tôi điếng người. Tôi không hề biết đám con gái trẻ bây giờ lại ăn nói
thế. Vì đang vội, tôi không thể dừng lại để hỏi ý kiến chúng như thường lệ,
nhưng tôi quyết định sẽ dành chút thời gian nói chuyện với các sinh viên.
Vì thỉnh thoảng tôi cũng được mời tới trường đại học làm giáo sư thính
giảng nên tôi cũng khá dễ dàng tiến hành phỏng vấn ở đó mà không gặp
những rắc rối về mặt thủ tục. Cách mạng luôn bắt đầu từ đám sinh viên;
chính những con người trẻ tuổi này đang leo lên đỉnh ngọn sóng đổi mới
trong nhận thức của người Trung Quốc hiện đại.
Một số người kể với tôi về một cô gái trẻ là thành viên tiếng tăm của
“nhóm ưu tú” trong trường đại học, nổi tiếng vì những sáng kiến, ý tưởng
