Không lâu sau, khi sắp sang năm mới, tôi có một chuyến công tác viết
bài ở Bắc Kinh. Một người bạn ở Đài Phát Thanh Bắc Kinh gợi ý tôi tới
thăm Trung Tâm Lufthansa, một trung tâm mua sắm bán các mặt hàng của
những nhãn hiệu nổi tiếng nước ngoài. Tôi chú ý đến một hộp sôcôla rượu
mùi của Nga. Nó rất đắt, nhưng dù vậy tôi vẫn quyết định mua. Bạn tôi
chép miệng trước sự kém hiểu biết của tôi: sôcôla rượu mùi của Thụy Sĩ
mới là ngon nhất, đã ai nghe nói tới sôcôla rượu mùi của Nga bao giờ đâu?
Nhưng tôi muốn mua cho Người Đàn Bà Nhặt Rác. Tôi cảm thấy một cách
chắc chắn rằng ai có thể hát một bài dân ca Nga hay như thế thì sẽ hiểu rõ
giá trị của nó.
Khi trở về từ Bắc Kinh, tôi không thể ngăn mình đi thẳng tới lâu đài phế
liệu kia trước thay vì về nhà. Trước khi gõ tay lên cánh cửa túp lều của
Người Đàn Bà Nhặt Rác, tôi lưỡng lự. Người Trung Quốc có câu, Trên đời
này, chẳng có tình yêu vô duyên vô cớ, chẳng hận thù không có nguyên do.
Làm sao tôi có thể giải thích được lý do tặng quà cho bà ta, khi tôi không
thể giải thích nổi cho chính mình?
Người Đàn Bà Nhặt Rác đón nhận chiếc hộp một cách kính cẩn bằng cả
hai tay, lộ vẻ xúc động sâu sắc. Thường ngày vốn bình thản dửng dưng,
nhưng lúc đó rõ ràng là bà đã run lên khi nhìn thấy hộp sôcôla. Bà ta bảo
tôi rằng chồng bà thích loại sôcôla rượu mùi này lắm - đúng như tôi dự
đoán, những người thế hệ đó nghĩ rằng đồ Liên Xô là đồ tốt nhất - và rằng
bà đã không nhìn thấy chúng từ hơn ba mươi năm nay rồi.
Nét mặt Người Đàn Bà Nhặt Rác dần lấy lại vẻ điềm đạm, cuối cùng bà
hỏi tôi tại sao lại tặng bà một món quà đắt tiền đến thế.
“Bởi vì chúng ta đều là phụ nữ, và tôi muốn nghe câu chuyện của bà,”
chính tôi cũng lấy làm ngạc nhiên trước sự chân thành của mình lúc ấy.
“... Thôi được rồi!” Người Đàn Bà Nhặt Rác dường như đã có một quyết
định quan trọng. “Nhưng không phải ở đây, không có bức tường nào ở đây
cả. Không có ai, nhất là một người đàn bà, muốn để tất cả mọi người nhìn
thấy những vết sẹo trên ngực mình cả.”
Chúng tôi đi bộ lên một quả đồi nhỏ trong vườn bách thảo, nơi chỉ có
cây cối và tôi có thể nghe thấy câu chuyện của Người Đàn Bà Nhặt Rác.
