thường hơn, mó ráp tay, như những áo choàng của mục đồng; và còn những
thảm có thể dùng làm trướng, những thảm dài của Ispahan, Téhéran, và
Kermancha, những thảm rộng hơn của Schoumaka và Madras, cả một vườn
nở rộ những hoa mẫu đơn và lá cọ lạ mắt, kỳ vật thả vào vườn thơ mộng.
Dưới đất, lại những thảm, một loạt những thảm lòng mỡ bóng rải ra; chính
giữa, một chiếc thảm Agra, một dị vật nền trắng, viền rộng màu lam dịu,
chạy hoa trang trí màu tím nhạt, với một sức tưởng tượng diệu kỳ; rồi, khắp
cả, bày ra những kỳ quan, những thảm La Mecque ánh nhung, thảm cầu
nguyện của Daghestan với mũi nhọn tượng trưng, thảm Kurdistan, rải hoa
nở; sau hết, ở một góc, cả mớ hàng rẻ, những thảm Gheurdès, Coula và
Kircheer, chất đống, giá từ mười lăm phrăng. Trong cái lều đại quan Thổ
Nhĩ Kỳ lộng lẫy đó kê những ghế bành, trường kỷ làm bằng những bao da
lạc đà, những chiếc này rạch hình trám sặc sỡ, những chiếc kia trổ hoa
hồng chất phác. Thổ Nhĩ Kỳ, Ả Rập, Ba Tư, Ấn Độ có mặt ở đó. Người ta
đã vét rỗng những lâu đài cướp đoạt của những chùa Hồi giáo và những
hàng tạp hóa. Màu vàng dã thú ngư trị bên sự nép mình của những thảm cỏ
màu đã phai mà còn giữ một nồng độ ấm, một vẻ mờ dần khi lửa tắt của
một màu nung đẹp dưới tay bậc thầy xưa, và những ảo ảnh phương Đông
chập chờn trong sự phong phú của cái nghệ thuật man rợ đó, giữa hơi nồng
mà những đồ len cũ còn giữ từ xứ sở của bọ chét và mặt trời.
Thứ Hai đó đúng là ngày Denise bắt đầu đi làm. Buổi sáng, lúc tám giờ,
khi đi qua phòng khách phương Đông, cô bàng hoàng, không còn nhận ra
lối vào cửa hàng, lòng đầy xao xuyến trong cái khung cảnh hậu cung dựng
lên ngay ở cửa vào đó. Một người phục vụ dẫn cô lên tầng sát nóc, trao cô
cho bà Cabin phụ trách việc quét dọn và trông nom các buồng bà ta đưa cô
vào buồng số 7, ở đó người ta đã đem lên chiếc hòm của cô. Đó là một
phòng chật hẹp sát mái, có cửa sổ mở qua mái nhà, kê một chiếc giường
nhỏ, một tủ gỗ hồ đào, một bàn rửa mặt và hai ghế tựa. Hai mươi phòng
như vậy chạy dài theo một đường hành lang kiểu tu viện quét sơn vàng và,
trong số ba mươi lăm cô bán hàng của cửa hàng, hai mươi cô không có gia
đình ở Paris ngủ tại đó, còn mười lăm cô kia ở bên ngoài, một số ở nhà cô
