Robineau đang bán cho bà Boutarel vô số lụa. Quả là hắn không thính nữa,
hắn không kiếm nổi vài xu. Hắn điên cuồng như kẻ bị người ta bóc lột,
ngốn ngấu, mà bề ngoài vẫn phải giữ thái độ nghiêm chỉnh, hòa nhã.
- Tầng một, thưa các bà. - Hắn nói, miệng vẫn mỉm cười.
Để ra tới cầu thang bây giờ, không phải chuyện dễ. Cả một đám đông
chật ních cuồn cuộn ở các hành lang, tỏa rộng ra như sông tràn nước ở giữa
phòng, cả một cuộc vật lộn buôn bán dâng lên, nhân viên bán hàng hoành
hành với đám dân phụ nữ mà họ chuyền nhau, đua nhau chọn cho thật mau.
Để bắt đầu cuộc chuyển động ghê gớm buổi chiều, khi mà cỗ máy nóng
đến cao độ dẫn đầu cuộc khiêu vũ của khách hàng và bòn rút tiền từ máu
thịt họ. Nhất là ở gian hàng tơ lụa, một cơn lốc điên cuồng thổi qua, lụa
Paris-Hạnh phúc tập hợp một đám đông đến mức một lúc lâu, Hutin không
tiến lên được một bước; và Henriette, ngạt thở, đưa mắt lên thì thấy Mouret
trên cầu thang, anh trở lại luôn chỗ này, từ đó anh có thể trông thấy rõ cuộc
chiến thắng. Bà ta mỉm cười, hy vọng anh xuống giải tỏa cho bà. Nhưng
anh cũng chẳng nhận ra bà trong đám ồn ào, anh vẫn đứng với Vallagnosc,
chăm chú chỉ cho anh ta cửa hàng, mặt mày rạng rỡ vì toàn thắng. Bây giờ
thì cơn chấn động bên trong át cả tiếng động bên ngoài, không còn nghe
tiếng xe ngựa chạy cũng như tiếng đập cửa xe, chỉ còn, ở xa ngoài tiếng
râm ran lớn của cuộc bán, cảm giác về Paris mênh mông, cái mênh mông
mãi mãi sẽ cung cấp khách mua hàng. Trong không khí ngừng đọng, ở đó
hơi ngạt của lò sưởi làm ấm mùi vải, tiếng ồn ào tăng lên, do đủ mọi tiếng
động, tiếng chân đi liên tục, cũng những câu nói ấy được lặp lại trăm lần
chung quanh các quầy hàng, đồng tiền reo vang trên mặt đồng của những
két bạc bị cả một cuộc xô đẩy của những ví tiền vây quanh, những giỏ dựng
những gói hàng không ngớt tuôn xuống những hầm hoác miệng. Và, dưới
làn bụi mỏng mọi thứ đều đi tới lẫn lộn với nhau, không còn nhận ra sự
phân chia những gian hàng; đằng kia, gian tạp hóa dường như bị chìm
ngập; xa nữa, gian đồ trắng, một tia nắng xuyên góc qua tủ kính phố Neuve
Saint Augustin, trông như mũi tên vàng trong tuyết; ở đây, gian bán găng
