- Thế bây giờ, - Anh lại nói - ông đã chịu nhận rằng cửa hàng còn nhỏ
quá hay chưa?... Đáng lẽ còn có thể bán gấp đôi nữa.
Bourdoncle tự nhún, vả chăng anh ta đâm hoảng vì thấy mình lầm.
Nhưng một cảnh tượng khiến hai người trở nên nghiêm trang. Cũng như
mọi chiều tối, Lhomme, thủ quỹ thứ nhất của cuộc bán, vừa tập trung các
thu nhập riêng của mỗi két; sau khi cộng lại, lão niêm yết tổng thu nhập,
bằng cách xiên vào cái cọc sắt tờ giấy ghi con số; rồi lão mang lên quỹ
trung tâm tiền thu nhập đựng trong một ví và những túi, tùy theo tiền giấy
hay tiền kim loại. Ngày hôm đó tiền vàng và bạc nhiều hơn, nên lão thong
thả leo cầu thang, mang ba túi lệt. Vì tay phải cụt từ khuỷu lão ta ôm bằng
tay trái áp vào ngực, lấy cằm giữ một túi cho nó khỏi tuột xuống. Hơi thở
lão phì phò từ xa cũng nghe thấy, lão đi qua, lặc lè mà hiên ngang, giữa
niềm kính cẩn của đám thư ký.
- Bao nhiêu, Lhomme? - Mouret hỏi.
Viên thủ quỷ trả lời:
- Tám mươi nghìn bảy trăm bốn mươi hai phrăng mươi xăngtim!
Một tiếng cười hoan hỉ nâng lên cả hiệu Hanh phúc các bà. Con số được
lan truyền. Đó là con số lớn nhất mà một cửa hàng tân phẩm chưa bao giờ
đạt tới trong một ngày.
Và, chiều tối, khi Denise lên để đi nằm, cô tựa mình vào vách của hành
lang chật chội, dưới mái kèm. Vào đến buồng, đóng cửa, cô vật mình
xuống giường, vì hai bàn chân rời xa. Rất lâu, cô ngây dại nhìn cái bàn rửa
mặt, cái tủ áo, cả cái cảnh trần trụi của phòng nhà trọ. Thế là cô phải sống ở
đây, và cái ngày đầu tiên của cô lún sâu, kinh khủng, vô tận. Không bao giờ
cô còn thấy đủ can đảm để bắt đầu trở lại. Rồi, cô nhận ra mình đang bận
áo lụa; bộ đồng phục này làm cô đau đớn; cô có cái trò trẻ con, muốn mặc
lại cái áo dài len cũ, giở ra từ chiếc hòm vẫn để tựa vào lưng một chiếc ghế.
