Bàn của họ, Favier và Hutin, ở đầu hành lang, trong buồng ăn cuối cùng.
Các buồng đều giống nhau, đó là những căn hầm cũ, bốn mét năm mét, mà
người ta trét ximăng và sửa sang thành buồng ăn, nhưng hơi ẩm ướt róc
sơn, những tường vàng lấm chấm những vệt xanh mờ; và, qua những lỗ hẹp
cửa sổ hầm, thông ra ngoài phố, một ánh sánh nhợt nhạt lọt vào, luôn luôn
có bóng mờ mờ của người qua lại tạt ngang. Tháng Bảy cũng như tháng
Chạp, người ta chết ngạt ở đó, trong hơi nóng chứa đầy uế khí từ bếp bên
cạnh xông tới.
Bấy giờ, Hutin vào trước tiên. Trên bàn, một đầu gắn vào tường và phủ
một tấm vải sơn, chỉ có cốc, nĩa và dao, đánh dấu chỗ ngồi. Những chồng
đĩa để thay đổi đặt ở mỗi đầu bàn, còn ở giữa, nằm dài một chiếc bánh to có
cắm một con dao, cán giơ lên trời. Hutin bỏ chai ra, đặt đĩa xuống; rồi, sau
khi lấy khăn ăn, xếp trong một cái ngăn là vật trang trí độc nhất của bức
tường, hắn thở dài ngồi xuống:
- Có thế này, mà mình thì đói! - Hắn lẩm bẩm.
- Bao giờ mà chẳng thế, - Favier nói - anh ta ngồi vào bên trái tay kia. -
Chẳng có gì cả khi người ta chết đói.
Mọi người mau chóng vào ngồi đầy đủ, bàn có hai mươi hai người ăn.
Thoạt đầu, chỉ có tiếng ồn ào dữ dội của nỉa, người ta vục vào ăn, toàn
những ông tướng to lớn với dạ dày lép kẹp vì mười ba giờ mệt nhọc hằng
ngày. Trong thời gian đầu, những viên thư ký có một tiếng đồng hồ để ăn,
họ có thể đi uống cà phê ở bên ngoài, cho nên họ ăn gấp trong hai mươi
phút để có thì giờ ra phố. Nhưng như thế đi lại nhiều quá lúc về họ đâm
chểnh mảng, không để hết tâm trí vào việc bán hàng, thế là ban giám đốc
quyết định không cho họ ra nữa, họ trả thêm ba xu để được một tách cà
phê, nếu họ muốn. Cho nên bây giờ họ kéo dài bữa ăn, chẳng quan tâm trở
lên gian hàng trước giờ. Nhiều anh, vừa nhai ngồm ngoàm vừa đọc tờ báo
gập và đụng vào chai rượu. Mấy anh khác, khi đã nguôi cơn đói lúc đầu,
nói chuyện ầm ĩ, trở lại những đề tài muôn thuở vế thiếu ăn, về đồng tiền
