hạnh phúc, nhưng không bao giờ người ta có thể buộc bố làm trái với lương
tâm.
Và ông ta cứ nói mãi một cách như thế, rối rắm giữa những lời trái
ngược, kiểu như kẻ muốn được người ta đoán hiểu mình qua lời nói nửa
chừng và được người ta cưỡng bức mình phải là. Vì ông ta đã hứa cho con
gái và cửa hàng, lòng chân thành tuyệt đối buộc ông phải trao cả hai
nguyên lành, không hư hỏng cũng như không nợ nần... Tuy nhiên, ông đã
mệt mỏi, gánh quá nặng, qua giọng nói ấp úng của ông lộ rõ những van nài,
lời lẽ càng nói càng rối rắm, ông chờ đợi ở Colomban một sự vồ vập, một
tiếng kêu của trái tim, nhưng nó chẳng đến.
- Bố biết rõ, - Ông lẩm bẩm - người già ít nhiệt tình... Với người trẻ mọi
điều như cháy lên. Trong người họ như lửa đốt, đó là lẽ tự nhiên... Nhưng
mà không, không, tôi không thể thế được, lời danh dự! Nếu bố nhân
nhượng với con, sau này con sẽ trách bố.
Ông ta thôi nói, run rẩy; và, vì chàng trai vẫn cúi gầm đầu, ông lại hỏi lần
thứ ba, sau một lúc im lặng nặng trĩu:
- Con không nói gì à?
Cuối cùng, Colomban, không nhìn ông ta, trả lời:
- Không có gì phải nói... Bố là chủ, bố khôn ngoan hơn cả bọn chúng
con. Bố đã yêu cầu như thế, chúng con xin chờ đợi, chúng con sẽ cố gắng
giữ cho phải lẽ.
Thế là hết, Baudu còn hy vọng anh ta sẽ lao vào tay ông mà kêu lên: “Bố,
bố hãy nghỉ đi, đến lượt chúng con sẽ đấu tranh, cứ trao cho chúng con cửa
hàng như nó ở tình trạng hiện nay, để chúng con lập kỳ công cứu vãn nó!”
Rồi ông nhìn hắn, và ông thấy xấu hổ, ông thầm trách mình đã muốn đánh
lừa con cái. Cái tính chân thành kỳ cục xưa của người chủ hiệu thức dậy ở
