nếu không có lý do xác đáng. Điều chắc chắn là cô ấy có cái thế của người
đàn bà được yêu mà từ chối; nhưng ông chủ, về phía mình, lại có thế ở tiền
bạc, ở cảnh góa vợ thoải mái, ở lòng kiêu hãnh và một yêu cầu tối hậu có
thể làm bực mình. Nhưng bên này cũng như bên kia đều nhất trí rằng cái cô
bán hàng nhỏ bé ấy đã dẫn dắt sự việc với mưu thuật của một kẻ gian hùng
tài ba, và cô ta giữ phần tối hậu, khi đặt giá hẳn với ông chủ. Lấy tôi, không
thì tôi đi.
Thế nhưng, Denise không hề nghĩ tới những điều đó. Cô chưa bao giờ có
một yêu cầu hay một sự tính toán. Và hoàn cảnh khiến cô quyết định ra đi
chính lại là do những phán xét của mọi người về phẩm hạnh của cô, mà cô
luôn luôn ngạc nhiên. Phải chăng cô đã muốn mọi sự như vậy? Phải chăng
cô tỏ ra mưu mẹo, lẳng lơ, tham vọng? Cô đã tới đây một cách giản dị; cô
là người đầu tiên lấy làm lạ rằng người ta có thể ưng cô như vậy. Bây giờ
nữa, tại sao người ta lại xem như một sự khôn khéo ở việc cô quyết định bỏ
hiệu Hạnh phúc? Thế mà sự việc thì thật là tự nhiên! Cô đâm ra khó chịu
trong tâm thần, lo âu không chịu nổi, giữa những lời bàn tán luôn luôn tái
diễn trong cửa hàng, những ám ảnh nồng cháy của Mouret, những cuộc đấu
tranh với bản thàn, và cô ưng bỏ đi xa, vì cô sợ một ngày nào đó phải
nhượng bộ và rồi ra sẽ hối hận suốt đời. Nếu như ở đó có một mưu thuật
khôn khéo nào, thì cô không hay, cô tuyệt vọng tự hỏi làm thế nào để đừng
có vẻ một kẻ đi kiếm chồng. Ý nghĩ về một cuộc cưới xin bây giờ làm cô
cáu kỉnh, cô đã quyết định vẫn sẽ trả lời không, không mãi, trong trường
hợp mà anh điên cuồng tới mức đó. Chỉ một mình cô phải đau khổ. Sự bức
thiết phải chia tay khiến cô chảy nước mắt; nhưng cô tự lặp lại với mình,
với lòng can đảm lớn, rằng phải như thế, rằng cô không thể còn thư thái,
vui vẻ nếu cô hành động khác đi.
Khi Mouret nhận được đơn xin thôi việc, anh câm lặng và như lạnh lùng,
với sự cố gắng để tự kiềm chế. Rồi, anh tuyên bố xẵng rằng anh cho phép
cô suy nghĩ tám ngày, trước khi để cô làm việc dại dột như vậy. Sau tám
ngày, khi cô trở lại vấn đề đó, tỏ ý nhất quyết xin thôi việc sau cuộc đem