- Thôi, ông cứ để yên Joseph đấy, - Cuối cùng Bourdoncle thét lên - nhất
là ông đừng nói gì nữa... Ái chà ông hí hửng vì chúng tôi trọng công lao
của bà mẹ ông.
Nhưng vừa lúc đó, Lhomme chạy tới. Từ quỹ của ông ta, ở gần cửa ra
vào, ông ta nhìn thấy quỹ của con trai, ở gian hàng bán găng. Đầu bạc phơ,
thân nặng nề vì cuộc sống ít ra ngoài, ông có một bộ mặt mềm nhũn, lẩn
giấu như mòn đi vì ánh đồng tiền mà ông đếm suốt ngày. Cánh tay cụt của
ông không làm trở ngại cho ông chút nào trong công việc đó, và thậm chí
người ta tò mò đến xem ông kiểm soát tiền thu nhập, tiền giấy, tiền đồng cứ
là trôi tuồn tuột trong bàn tay trái của ông, bàn tay duy nhất còn lại. Là con
trai một nhân viên thu thuế ở Chablis, ông rơi vào Paris với chân viên chức
ghi chép ở nhà một thương nhân phố Port-aux-Vins. Rồi, ngụ ở phố Cuvier,
ông kết hôn với con gái người gác cổng nhà ông, nguyên người xứ Alsac
làm phó may; và, từ đó ông đâm ra phục tùng bà vợ có khả năng buôn bán
khiến ông phải kính trọng. Bà ta kiếm hơn mười hai nghìn frăng ở gian
hàng may sẵn, mà ông thì chỉ lĩnh được năm nghìn phrăng lương cố định.
Và lòng vì nể đối với một người vợ mang lại cho gia đình những số tiền
như thế, lan sang cả đứa con trai mà bà ta đẻ ra.
- Cái gì thế? - Ông ta lẩm bẩm - Albert phạm lỗi à?
Bấy giờ, theo thói quen, Mouret ra mắt, để đóng vai ông hoàng tốt bụng.
Khi mà Bourdoncle làm người ta sợ mình thì anh gìn giữ tiếng tăm của anh.
- Chuyện nhỏ thôi - Anh khẽ nói - Bác Lhomme thân mến ạ, Albert của
bác là một anh dại dột cần phải noi theo gương của bác.
Rồi đổi hướng câu chuyện, càng tỏ ra hòa nhã hơn.
- Thế nào, cuộc hòa nhạc bữa nọ?... Bác ngồi chỗ có tốt không?
Hai má nhợt nhạt của lão thủ quỹ đỏ lên. Ông ta chỉ có mỗi một tật là âm
nhạc, cái tật âm thầm mà ông thỏa mãn một cách cô đơn, chạy khắp các
