nhiều suy nghĩ, tôi lại đổi hẳn tên ấy đi. Tôi gửi truyện ngắn đó cho
tờ Tổ quốc Niên giám . Nhưng vì cái mốt thời đó chưa phải là thể trào
phúng, nên người ta không in truyện của tôi. Tôi giận hết sức.
Đôi khi tôi cáu đến cái độ uất nghẹn cả cổ họng. Cuối cùng tôi
quyết định thách kẻ thù tôi trong một trận quyết đấu. Tôi thảo một
lá thư thật hay, trong thư tôi yêu cầu hắn phải xin lỗi tôi, nói ám chỉ
rằng nếu hắn từ chối thì hắn phải nhận lời quyết đấu với tôi. Lá thư
được xếp đặt khéo đến nỗi giá tên sĩ quan kia trong đầu có chút gì
gọi là “mĩ, thiện” chắc chắn sẽ phải chạy ngay đến ôm lấy cổ tôi và
xin kết làm bạn. Như vậy, chắc sẽ phải cảm động biết mấy! Chúng
tôi sẽ được sống với nhau thật là hạnh phúc, thật là hạnh phúc…!
Cái đẳng cấp uy nghi của hắn sẽ phải bảo vệ, che chở được cho tôi,
và trí thông minh cùng những tư tưởng của tôi sẽ làm cho hắn trở
thành một con người thật cao thượng. Và còn có thể nhiều thứ khác
nữa!…Quý vị hãy tưởng tượng đó là hai năm sau khi tên sĩ quan nọ
xúc phạm tôi, và cái sự thách đấu đó chẳng qua chỉ là một việc
không còn hợp thời nữa và rất khỉ, mặc dù tôi đã dùng đủ xảo thuật
để giảng nghĩa, đồng thời che giấu sự không hợp thời đó đi; nhưng
cũng may nhờ ơn trên (cho đến bây giờ tôi vẫn còn ngầm cảm ơn
Thượng Đế, mắt rưng rưng lệ) là tôi đã không gửi lá thư đi. Chỉ nghĩ
đến những gì có thể xảy ra sau khi lá thư được gửi đi là tôi cũng đủ
rùng mình.
Rồi đột nhiên một lần tôi trả thù được, bằng một lối giản dị nhất,
tài tình nhất: bởi bỗng dưng tôi nảy ra được một ý nghĩ rất phi
thường. Trong những ngày nghỉ lễ, tôi thường đi dạo trên đại lộ
Nevski, và cứ vào khoảng bốn giờ là tôi hay đi trên vỉa hè có nắng.
Nói cho đúng, không phải tôi hay đi dạo, mà đó là những lúc tôi
cảm thấy muôn vàn day dứt, muôn vàn tủi nhục, và lòng đầy uất ức.
Nhưng có lẽ tôi cần phải thế cũng nên. Như một loài côn trùng, tôi
len lách qua những đám đông một cách khả ố nhất, luôn luôn
nhường bước cho các ông Tướng, các vị sĩ quan thị vệ, các khinh kị
binh, và các phụ nữ đẹp. Thực sự tôi cảm thấy tim tôi thót lại và
