lật đổ các ngài. Nếu ngài sẵn lòng nghiên cứu sinh vật học và xã hội học
cũng kĩ như ngài nghiên cứu sử học, ngài sẽ thấy cái bước kết thúc đó là tất
nhiên không thể tránh được. Dù một năm nữa, điều đó không quan trọng,
nhất định giai cấp các ngài sẽ bị lật đổ. Nó sẽ bị lật đổ bằng bạo lực, sẽ bị
tiêu diệt bằng chính quyền. Đội quân lao động chúng tôi cũng đã từng học
đi học lại cho đến thuộc lòng danh từ ấy.
Chính quyền! Đúng là danh từ chúa tể!
Thế là tối họp mặt của những người Hiếu học kết thúc.
Chú thích:
40- Thời đó vẫn còn tập quán bày những đồ tạp nhạp trong nhà. Người ta
vẫn chưa tìm ra lối sống giản dị. Nhà cửa như thế không khác gì bảo
tàng, phải mất rất nhiều công phu lau dọn. Bụi làm chúa tể trong nhà.
Có hàng nghìn thứ bắt bụi mà chỉ có mấy kẻ để lau chùi.
41- Huỷ bỏ di chúc là một nét đặc biệt của thời đó. Cùng với việc tích luỹ
những tài sản lớn, vấn đề sử dụng những tài sản đó sau khi chết là một
băn khoăn lớn cho lớp nhà giàu. Lập di chúc và hủy bỏ di chúc là hai
nghề bổ sung cho nhau, cũng giống như chế tạo áo giáp và chế tạo
súng. Người ta phải vời những luật sư sắc sảo chuyên thảo các di chúc
để làm những tờ di chúc không thể nào huỷ bỏ được. Nhưng nó vẫn bị
hủy bỏ như thường, phần nhiều lại do chính tay những người thảo ra
chính nó hủy bỏ. Tuy nhiên, giới nhà giàu vẫn nuôi ảo tưởng có thể lập
được những di chúc không ai hủy bỏ được, và suốt bao nhiêu thế hệ, cả
khách hàng lẫn những luật sư đều theo đuổi ảo tưởng đó. Thật không
khác gì bọn người luyện kim đan thời trung cổ đi tìm chất tan rã vạn
năng.
42- Một loại văn chương quái gở, nhằm làm cho giai cấp công nhân hiểu
sai lệch hoàn toàn về bản chất của giai cấp ăn không ngồi rồi
44- Thoạt tiên bọn này là một bọn mật thám tư, về sau chúng đi đánh nhau
thuê cho giai cấp tư bản. Sau này, chúng trở thành đạo quân đánh thuê
cho giai cấp thiểu số thống trị.
45 -Loại thuốc có môn bài là một thứ lừa bịp có môn bài, nó cũng đánh lừa
được nhân dân như những thứ bùa chú thời trung cổ. Chỉ khác một
điều là loại thuốc này có hại hơn và đắt hơn.
