- Nhưng đã thấm vào đâu, – Ernest nói tiếp. – Ông mà chứa các đảng
viên xã hội và cấp tiến trong nhà, kể cả con nữa, ông còn gặp những tai vạ,
và tai vạ tày đình kia!
- Chính lão Wilcox cũng bảo tôi thế. Lão ta bảo tất cả những việc tôi
làm là không có bảo đảm, là không có gì hay ho, là hoàn toàn không có lợi
và trái với những truyền thống và những chủ trương của trường Đại học.
Lão ta còn nói thêm nhiều câu mập mờ như thế. Tôi không sao cột được lão
ta vào một vấn đề gì nhất định. Nhưng tôi đã làm cho lão ta lúng túng to.
Lão ta cứ luôn mồm nhắc đi nhắc lại rằng đứng về mặt khoa học, tôi là một
người mà lão ta rất kính nể và tất cả mọi người đều kính nể. Lão ta phải làm
một nhiệm vụ mà lão ta không thích một tí nào. Tôi thấy rõ ràng là lão ta
không thích.
- Thì lão ta có được tự do hành động đâu, – Ernest nói. – Đeo cái thanh
sắt nô lệ [51] vào chân, có phải lúc nào người ta cũng làm ra bộ dễ chịu
được đâu!
- Đúng như thế, tôi đã làm cho lão ta phun ra rất nhiều chuyện. Lão ta
bảo chưa bao giờ số tiền trường đại học cần phải tiêu lại vượt quá số tiền
nhà nước định trợ cấp nhiều như năm nay. Chỗ hụt ấy chỉ có thể do những
nhà giàu trợ cấp. Họ mà thấy trường đại học đi chệch lý tưởng cao cả của
nhà trường, tức là theo đuổi những hoạt động có tính cách trí tuệ thuần tuý,
thì nhất định họ mếch lòng. Khi tôi hỏi dồn lão ta rằng đời tư của tôi phỏng
có liên quan gì đến việc làm cho trường đại học đi chệch lý tưởng cao cả
của nó, lão ta liền ngỏ ý sẵn sàng cho tôi nghỉ hai năm ăn cả lương để sang
châu Âu giải trí và nghiên cứu khoa học. Cố nhiên, trong hoàn cảnh hiện
tại, tôi không thể nhận lời được.
- Giá ông nhận lời thì tốt hơn nhiều, – Ernest nghiêm trang nói.
- Nhưng đó là một âm mưu mua chuộc, – ba tôi phản đối, và Ernest gật
đầu. – Cái thằng ăn mày ấy còn bảo người ta bàn ra tán vào quanh các bàn
trà về việc con gái tôi ngang nhiên đi với một người tai tiếng như anh, và
việc đó không hợp với tập quán, phẩm cách của trường đại học. Riêng lão ta
thì lão ta chẳng thấy gì đáng nói đâu. Ô hô! Nhưng mà người ta xì xào và
chắc tôi cũng hiểu như thế.