chúng con có công việc của chúng con. Xảy ra chuyện gì, đã có em Avis ở
bên con. Avis sẽ thay mặt ông ở tiền tuyến.
Ba tôi không đồng ý:
- Nhưng họ không thể hại tôi được. Nhờ trời tôi là một người độc lập.
Ồ! Anh cứ tin chắc rằng tôi rất hiểu một giáo sư phụ thuộc vào trường đại
học về mặt kinh tế có thể bị họ làm cho điêu đứng như thế nào. Nhưng tôi
sống độc lập. Tôi làm giáo sư không phải vì đồng lương, tôi cứ trông vào
lợi tức riêng cũng đủ ung dung chán. Họ có muốn cắt cũng chỉ có thể cắt
được lương của tôi là cùng.
- Ông vẫn chưa rõ, – Ernest trả lời. – Nếu tất cả những điều con lo ngại
xảy ra thì lợi tức riêng và ngay cả số vốn của ông cũng có thể bị tước đoạt
một cách dễ dàng như số tiền lương.
Ba tôi im lặng mấy phút. Cụ suy nghĩ rất lung và tôi thấy những nét
quả quyết hiện lên trên khuôn mặt cụ. Sau cùng, cụ bảo:
- Tôi sẽ không nghỉ đâu, – cụ ngừng lại một lát. – Tôi sẽ tiếp tục viết
cuốn sách của tôi [53]. Rất có thể anh lầm. Nhưng dù anh lầm hay không
lầm, tôi sẽ vẫn ở lại vị trí chiến đấu của tôi.
Ernest bảo:
- Vâng, càng hay. Ông đang đi cùng một đường với Giám mục
Morehouse và đi đến một tai vạ tương tự. Cả ông lẫn đức Giám mục đều sẽ
thành vô sản trước khi bị chúng nó triệt.
Câu chuyện chuyển sang đức Giám mục và chúng tôi yêu cầu Ernest
cho biết anh đã dẫn người đi làm những gì.
- Tôi đã dẫn đức Giám mục làm một cuộc du hành qua địa ngục và sau
đó đức Giám mục đã phát ốm lên về mặt linh hồn. Tôi đưa ông đi thăm gia
đình mấy anh em công nhân nhà máy. Tôi đã chỉ cho ông thấy những con
người bị bộ máy công nghiệp làm cho xơ xác như những con tàu đắm và
ông đã nghe họ kể lại cuộc đời của họ. Tôi đã dẫn ông đến những hang
cùng ngõ hẻm của San Francisco và ông đã thấy nạn nghiện rượu, nạn mãi
dâm và tội ác có một căn nguyên sâu xa hơn là sự đồi bại thiên bẩm của con
người. Ông bị ốm nặng và phiền hơn hết là trí óc ông loạn cả lên. Ông thật
là người đạo đức. Ông xúc động mạnh quá. Và cũng như mọi khi, ông
không thực tế một chút nào cả. Ông cứ thế lơ lửng trên mây với những ảo