tưởng về đạo đức và kế hoạch truyền giáo trong cái tầng lớp có học thức.
Ông thấy có nhiệm vụ nặng nề phải làm sống lại tinh thần xưa của nhà thờ
và truyền đạt bức thư của nhà thờ cho các ông chủ của xã hội. Ông đã bị
nung nấu dữ quá. Chóng muộn thế nào ông cũng bục ra và thể nào tai vạ
cũng phải xảy đến. Tai vạ đó sẽ xảy đến dưới hình thức nào, tôi cũng chịu
không đoán được. Ông là một tâm hồn trong sạch và cuồng nhiệt nhưng mà
sao xa thực tế thế. Tôi chịu không nắm được ông. Ông đang bay về
Gethsemane [54]. Sau thì ông sẽ đến núi Calvary để chịu đóng đinh lên
thánh giá. Những người có tâm hồn cao thượng như ông sinh ra là để đóng
đinh lên thánh giá.
- Thế còn anh? – Tôi hỏi, và nụ cười trên môi tôi chẳng qua chỉ giấu
một mối lo ngại thật sự của tình yêu.
- Anh thì không! – Anh cười trả lời. – Anh có thể bị xử tử hay bị ám
sát, nhưng không khi nào anh sẽ bị đóng đinh lên thánh giá. Anh bám rễ
xuống đất chắc chắn lắm rồi, không khi nào anh chịu rời mặt đất đâu.
- Nhưng tại sao anh lại làm cho đức Giám mục phải lên thánh giá? –
Tôi hỏi. – Chắc anh sẽ không chối rằng anh là nguyên nhân gây ra việc đó.
Anh vặn hỏi lại tôi:
- Hiện nay có hàng triệu người sống nhọc nhằn, khổ sở. Vậy sao anh lại
để cho một tâm hồn giàu sang thoải mái yên hưởng cái giàu sang thoải mái
đó là thế nào?
- Thế tại sao anh lại khuyên ba đi nghỉ?
- Vì anh không phải là một tâm hồn trong sạch và cuồng nhiệt. Vì anh
là người không ai lay chuyển nổi và rất ích kỷ. Vì anh yêu em và nói như
Ruth ngày xưa thì “người thân của em tức là người thân của anh”. Về phần
đức Giám mục, ông không có con. Vả lại dù kết quả có mỏng manh, tiếng
kêu than yếu ớt và bất lực của ông vẫn sẽ có lợi một chừng mực nào cho
cách mạng. Những việc như thế, nhỏ bé thì nhỏ bé, vẫn đáng kể như
thường.
Tôi không thể đồng ý với Ernest. Tôi hiểu rất rõ bản chất cao quý của
đức giám mục Morehouse và tôi không thể quan niệm rằng tiếng nói của
người cất lên vì công lý lại chỉ là một tiếng kêu than yếu đuối và bất lực.
Tôi chưa thật thấu hiểu những sự thật phũ phàng của cuộc đời như Ernest.
