Máu của cha anh đã biến thành tiệc rượu, thành đồ trang sức, thành những
thú vui phè phỡn của bọn nhà giàu vô công rồi nghề và ăn bám, của bọn chủ
cưỡi lên đầu cha anh, một lũ súc vật quá cả loài vật.
Chú thích:
51- Leg-bar – Những người nô lệ châu Phi và những tội phạm trước đây bị
xích một thanh sắt vào chân. Mãi đến khi cuộc vận động “Tình anh em
của con người” thắng lợi, cái tục dã man này mới được xoá bỏ.
52 - Mặc dầu, cũng như Everhard, có nhiều người không hiểu rõ bản chất
của cái bóng đen đó, nhưng ngay từ trước, họ đã thoáng nhìn thấy nó.
John C. Calhoun nói: “Hiện nay đã hình thành trong chính phủ một
quyền lực lớn hơn cả nhân dân, gồm nhiều thứ quyền lợi khác nhau và
rất mạnh, gắn chặt với nhau thành một khối và duy trì bởi sức kết hợp
của số tích luỹ thặng dư để ở các ngân hàng”. Nhà nhân đạo chủ nghĩa
vĩ đại Abraham Lincoln, trước khi bị ám sát ít lâu cũng đã nói: “Tôi
nhìn thấy trước trong một tương lai gần gũi, sẽ có một cuộc khủng
hoảng. Cái đó làm cho tôi bực bội và run sợ cho sự an ninh của nước
tôi… Những hãng độc quyền đã nắm quyền trị vì. Tiếp theo đó sẽ là
một thời đại thối nát trong giới cầm quyền. Bọn người giàu tiền và giàu
thế lực trong nước, dựa trên những thành kiến của nhân dân, sẽ cố kéo
dài thời kì trị vì của họ, cho đến khi của cải tập trung vào tay một số ít
người và nước cộng hoà bị thủ tiêu”.
53- Cuốn sách này, Kinh tế và giáo dục, xuất bản vào năm đó. Hiện nay còn
ba bản: hai bản ở Ardis, một bản ở Asgard. Sách viết rất tỉ mỉ về một
đặc điểm của chế độ xã hội lúc đó, tức là việc giai cấp tư bản lũng
đoạn các trường đại học và các trường phổ thông. Nó là một lời kết tội
chí lý và đanh thép đối với toàn bộ hệ thống giáo dục, nó chỉ phát triển
trong trí tuệ của học sinh những tư tưởng có lợi cho chế độ tư bản, gạt
bỏ tất cả những tư tưởng có tính chất thù địch và lật đổ. Cuốn sách đó
khiến cho bọn thiểu số thống trị rất căm tức và đã bị chúng cấm ngay
tức khắc.
54- Một làng ở gần Jerusalem, nơi có vườn ô-liu chúa Jesus đến cầu
nguyện trước khi bị đóng đinh lên thánh giá (ND).
Chương VII