anh hùng. Người anh hùng của chúa!" Buổi tối hôm ấy, chúng tôi được biết
thêm về những việc Người làm.
- Tôi bán cái nhà của tôi đi, - Người nói. - Nói đúng hơn, có bao nhiêu
nhà, tôi bán hết. Tôi bán cả những của cải khác nữa. Tôi biết là tôi phải làm
bí mật, nếu không họ sẽ lấy hết của tôi. Thật là kinh khủng. Nhiều lúc tôi cứ
ngạc nhiên mãi: với số tiền hai chục vạn đô-la, có thể mua được vô số khoai
tây, bánh mì, thịt, than, củi. - Người quay sang phía Ernest: - Ông bạn trẻ ạ,
ông nói rất đúng. Lao động họ làm ra bao nhiêu, thế mà lương thì mạt hạng.
Thật là khủng khiếp. Suốt đời tôi, tôi chưa hề mó tay vào một việc gì, trừ
cái việc nói như rồng như phượng cho một lũ Pharisees nghe. Trước tôi cứ
tưởng là tôi đi truyền bá sứ mệnh của Nhà thờ, và do đó cho nên tôi đáng
giá một nửa triệu đô-la. Tôi cũng chẳng hiểu một nửa triệu đô-la mua được
cơ man nào là khoai tây, là bánh mì, là bơ, là thịt. Tôi còn nhận thức được
hơn thế nữa kia. Tôi nhận thức được rằng tất cả số khoai tây, bánh mì, bơ và
thịt bò đó là của tôi, thế mà tôi không hề lao động để làm ra nó. Như vậy, rõ
ràng là có kẻ nào khác đã lao động để tạo nên những thứ đó và bị cướp mất
những thứ đó. Và khi đi xuống giữa đám dân nghèo, tôi đã thấy những kẻ bị
cướp đoạt kia, những kẻ đói rách, cực khổ vì bị cướp đoạt. Chúng tôi kéo
Người lại câu chuyện Người đang kể:
- Tiền ấy ư? Tôi gửi ở nhiều nhà băng khác nhau, dưới những tên khác
nhau. Bây giờ thì đừng hòng cướp đi của tôi, vì sẽ không bao giờ có thể
phát hiện ra được. Tiền, thật là quý hết chỗ nói. Nó mua được bao nhiêu là
thức ăn! Trước kia, chẳng bao giờ tôi biết tiền dùng để làm gì. - Chúng tôi
rất mong được một phần chỗ tiền đó để dùng vào việc tuyên truyền, - Ernest
trầm ngâm nói. - Được như thế thì ích lợi vô cùng. - Ông chắc như thế ư? -
đức Giám mục hỏi. - Tôi không tin tưởng vào chính trị lắm. Thực ra, tôi sợ
là tôi không hiểu về chính trị. Ernest rất tế nhị trong những vấn đề như thế.
Anh không hỏi lại, mặc dầu anh hiểu rằng Đảng Xã hội đang điêu đứng vì
thiếu quỹ.
- Tôi ngủ ở nhà trọ rẻ tiền, - đức Giám mục nói tiếp. - Nhưng tôi rất sợ.
Tôi không bao giờ ở lâu một chỗ. Cùng một lúc tôi thuê hai phòng ở những
nhà lao động trong hai khu phố khác nhau. Kể cũng quá quắt thật đấy. Tôi
biết, nhưng cần phải thế. Tôi kéo lại một phần bằng cách làm bếp lấy, mặc
