11) Luật đời
Lão Koskoosh chăm chú nghe hau háu. Tuy mắt lão đã mờ từ lâu,
nhưng tai lão còn thính lắm, và một tiếng động khẽ cũng thấu tới cái trí
thông minh suy kém vẫn còn nằm sau vầng trán khô héo, nhưng không còn
để ý đến việc đời nữa. À! Đó là Sitcum-to-ha đang the thé nguyền rủa đàn
chó mà nàng đánh đập và vỗ về để buộc vào dây cương. Sitcum-to-ha là
cháu ngọai lão. Nhưng nàng quá bận nên chẳng thèm nghĩ tới ông ngọai già
nua ngồi trơ trọi trên tuyết, tuyệt vọng và yếu đuối. Phải nhổ trại cho xong.
Con đường dài đang chờ đợi trong khi những đoạn ngày ngắn ngủi không
chịu chậm lại. Cuộc sống và những bổn phận của cuộc sống chứ không phải
của cái chết, giục giã nàng. Mà bây giờ lão gần với cái chết lắm rồi.
Ý nghĩ đó làm lão già hoảng hốt trong một lúc. Lão đưa bàn tay tê liệt
run rẩy sờ soạng đống củi khô nhỏ bé bên cạnh lão. Chắc chắn là đống củi
nằm đó, bàn tay lão lại rụt về và nằm ẩn dưới những tấm da thú rách rưới
bẩn thỉu, và lão lại chăm chú nghe ngóng. Tiếng sột sọat của những tấm da
cho lão biết rằng căn lều bằng da hươu của viên chúa bộ lạc đã được dỡ
xuống và đang được nén gọn lại cho dễ mang đi. Viên chúa tể là con lão,
hắn cao lớn, lực lưỡng, cầm đầu bộ lạc và là một tay thiện xạ. Trong khi
phụ nữ vất vả lo liệu hành trang của trại, giọng hắn vang lên, quở trách họ
chậm chạp. Lão Koskoosh lằng tai. Đây là lần cuối cùng lão còn nghe giọng
đó. Túp lều của Geehow đã dỡ rồi! Và nhà của Tusken cũng dỡ rồi! Bảy,
tám, chín; chỉ còn lều của lão phù thủy còn đứng mà thôi. Kìa! Bây giờ họ
dỡ đến túp lều đó rồi. Lão nghe thấy tiếng lão phù thủy cằn nhằn trong khi
hắn xếp lều lên xe trượt tuyết. Một đứa nhỏ lè nhè khóc và một thiếu phụ
cất tiếng hát ru trầm trầm trong họng để dỗ dành nó. Lão già nghĩ, thằng
Koo-tee, một đứa bé hay quấy như vậy là vì nó không được khoẻ lắm. Có lẽ
nó cũng chẳng sống được bao lâu nữa, người ta sẽ đốt lửa để khoét một cái
hố trong tuyết và xếp đá lên trên để giữ cho chó sói khỏi bới xác ra. Chà,
chuyện ấy có gì là quan hệ. Nhiều lắm thì nó cũng chỉ sống được ít năm
